Skarby drewnianej architektury sakralnej. Kościoły i cerkwie na Liście światowego dziedzictwa UNESCO

Wystawa Narodowego Instytutu Dziedzictwa z okazji jubileuszu wpisów na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

W 2023 roku obchodzimy okrągły jubileusz dwóch wpisów na Listę światowego dziedzictwa UNESCO: 20-lecie wpisu Drewnianych kościołów Południowej Małopolski oraz 10-lecie wpisu Drewnianych cerkwi w polskim i ukraińskim regionie Karpat. Z tej okazji Narodowy Instytut Dziedzictwa przygotował wystawę pt. „Skarby drewnianej architektury sakralnej. Kościoły i cerkwie na Liście światowego dziedzictwa UNESCO”.
Wernisaż wystawy „Skarby drewnianej architektury sakralnej. Kościoły i cerkwie na Liście światowego dziedzictwa UNESCO” odbył się w Łańcucie w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Następnie, wystawa będzie eksponowana w Rzeszowie (od 15 do 30 czerwca), Sanoku (od 3 lipca do 31 sierpnia) i Gorlicach(od 5 do 30 września).

Obecnie na Liście światowego dziedzictwa znajduje się 1157 wpisów, z czego 17 z terenu Polski, w tym 15 obejmujących dobra kulturowe oraz 2 przyrodnicze. „Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego” została przyjęta w 1972 r. w Paryżu na Konferencji Generalnej UNESCO. Polska nie tylko ratyfikowała ten dokument w 1976 roku, jako jedno z pierwszych państw, ale pozostaje współcześnie jednym z jego najaktywniejszych sygnatariuszy.

Drewniane Kościoły Południowej Małopolski znajdują się na liście światowego dziedzictwa od 2003 roku, jako sześć najlepiej zachowanych i najstarszych gotyckich kościołów, które znajdują się miejscowościach: Blizne, Binarowa, Dębno Podhalańskie, Haczów, Lipnica Murowana i Sękowa. Kościoły te znajdują się na terenie obecnego województwa małopolskiego oraz podkarpackiego. Wpisane sanktuaria stanowią wyjątkowy przykład tradycji budownictwa drewnianego średniowiecznych kościołów w kulturze rzymskokatolickiej, wzniesionych w technice zrębowej. Budowle wyróżnia też wysokiej klasy ciesielski detal architektoniczny, podkreślający ich gotycki charakter, a wyjątkowo cenny wystrój i wyposażenie, które prezentuje różnorodność technik i stylów, bogactwo programów ikonograficznych oraz wybitne wartości artystyczne, są ilustracją stylistycznych przemian dekoracji wnętrz sakralnych.

Więcej informacji na temat wpisu zabytek.pl/pl/obiekty/drewniane-koscioly-poludniowej-malopolski

Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat  zostały wpisane na listę w 2013 roku, jako wspólny wpis Polski i Ukrainy. Wpis obejmuje szesnaście drewnianych cerkwi zlokalizowanych na wschodnich krańcach Europy Środkowej, w polskim i ukraińskim regionie Karpat. Cerkwie stanowią wyjątkowy przykład tradycji drewnianego prawosławnego budownictwa sakralnego. Prezentują one charakterystyczne typy drewnianej architektury cerkiewnej: huculski – w południowo-wschodnim ukraińskim regionie Karpat (Jasina); halicki – w północnej części Karpat, po obu stronach polsko-ukraińskiej granicy (Chotyniec, Drohobycz, Potylicz, Radruż, Rohatyn, Żółkiew); bojkowski – w pobliżu granicy ze Słowacją (Matków, Smolnik, Użok) oraz łemkowski – w polskich Karpatach Zachodnich (Brunary Wyżne, Owczary, Kwiatoń, Powroźnik, Turzańsk).

Więcej informacji na temat wpisu zabytek.pl/pl/obiekty/drewniane-cerkwie-w-polskim-i-ukrainskim-regionie-karpat

Organizacja Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków oraz jubileuszu wpisu na Listę światowego dziedzictwa UNESCO drewnianych kościołów w południowej Małopolsce (20-lecie) oraz drewnianych cerkwi w polskim i ukraińskim regionie Karpat (10-lecie) zostały sfinansowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.