„Zabytki i prawo” to cykl wykładów online zorganizowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa w związku z 20-leciem ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Na spotkania z udziałem czołowych polskich prawników specjalizujących się w ochronie zabytków zapraszamy od 18 października do 6 grudnia.
Ustawa, przyjęta 23 lipca 2003 roku, odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu polityki ochrony zabytków w Polsce, wprowadzając ramy prawne. Określa ona przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków, zasady tworzenia krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz finansowania prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytkach, a także organizację instytucji odpowiedzialnych za ochronę zabytków.
„Sfera ochrony zabytków jest niezwykle złożona, a zmieniające się uwarunkowania ciągle stawiają nowe wyzwania przed organami ochrony zabytków i ustawodawcą. Obecnie, kiedy od momentu uchwalenia ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami minęły dwie dekady, a w tym czasie, wiele się zmieniło w podejściu do dziedzictwa kulturowego, nastąpił skok technologiczny, a zmiany społeczne następują szybciej niż w poprzednich dziesięcioleciach, niezbędna stała się pogłębiona refleksja nad prawem ochrony zabytków w Polsce. W związku z tym, cykl wykładów „Zabytki i prawo” będzie okazją do refleksji nad obecnym stanem prawnej ochrony zabytków w Polsce, a także do rozważenia przyszłości oraz niezbędnych zmian legislacyjnych. Wykłady wygłoszą czołowi polscy prawnicy zajmujący się nin. problematyką, prezentując najbardziej aktualne zagadnienia związane z prawną ochroną dziedzictwa kultury” – powiedziała dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, inicjatorka wykładów „Zabytki i prawo”.
Cykl wykładów „Zabytki i Prawo” jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych tematyką dziedzictwa kulturowego, ochrony zabytków i prawa. Wykłady będą dostępne online, po wcześniejszej rejestracji.
Harmonogram wykładów:
- Termin: 18 października 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: dr Aleksander Jakubowski, Uniwersytet Warszawski
Prowadzenie: dr hab. Katarzyna Zalasińska, Uniwersytet Warszawski
Temat: Co dalej z gminną ewidencją zabytków? Stan po wyroku Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Link do nagrania wykładu: <tutaj>
- Termin: 25 października 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: prof. dr hab. Maciej Trzciński, Uniwersytet Wrocławski
Prowadzenie: dr hab. Katarzyna Zalasińska, Uniwersytet Warszawski
Temat: Problemy ze stosowaniem przepisów karnych w zakresie ochrony dziedzictwa kultury
Link do nagrania wykładu: <tutaj>
- Termin: 8 listopada 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: dr Katarzyna Lenczowska-Soboń, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Prowadzenie: dr hab. Katarzyna Zalasińska, Uniwersytet Warszawski
Temat: Pranie pieniędzy na rynku dzieł sztuki
Link do nagrania wykładu: <tutaj>
- Termin: 15 listopada 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: dr hab. Wojciech Szafrański, prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Prowadzenie: dr hab. Katarzyna Zalasińska, Uniwersytet Warszawski
Temat: Nowy level regulacji obrotu dobrami kultury – między ustawą z 2003 r. a projektowaną ustawą
Link do nagrania wykładu: <tutaj>
- Termin: 22 listopada 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: dr Alicja Jagielska-Burduk, Uniwersytet Opolski
Prowadzenie: dr hab. Katarzyna Zalasińska, Uniwersytet Warszawski
Temat: (Nie)typowe dziedzictwo
Link do nagrania wykładu: <tutaj>
- Termin: 29 listopada 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: prof. dr hab. Piotr Dobosz, Uniwersytet Jagielloński
Temat: System prawa ochrony zabytków i prawa kształtowania i ochrony dziedzictwa kulturowego w kontekście niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Link do nagrania wykładu: <tutaj>
- Termin: 6 grudnia 2023 r., godz. 18:00
Prelegent: dr hab. Katarzyna Zalasińska, Uniwersytet Warszawski, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa
Temat: Początek końca czy koniec początku zmian systemowych w ochronie zabytków?
Link do rejestracji: <tutaj>
Wykłady odbywają się w formule online na platformie Teams.
Koordynacja merytoryczna i prowadzenie: dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Organizacja cyklu: Patrycja Jastrzębska, Koordynator ds. projektów edukacyjnych Narodowego Instytutu Dziedzictwa
Prelegenci cyklu wykładów online na 20-lecie Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami „Zabytki i prawo”:
dr Aleksander Jakubowski – doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji UW, dyrektor ds. kształcenia Uniwersyteckiego Centrum Badań na Środowiskiem Przyrodniczym i Zrównoważonym Rozwojem UW, zastępca przewodniczącego Rady Naukowej Dyscypliny Nauki Prawne UW. Radca prawny, wcześniej asystent sędziego w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Ekspert Polskiej Komisji Akredytacyjnej, laureat stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców, stypendysta i kierownik grantów Narodowego Centrum Nauki. Swoimi badaniami obejmuje m.in. problematykę prawną gminnej ewidencji zabytków oraz ich ochrony w ramach planowania przestrzennego.
prof. dr hab. Maciej Trzciński – prawnik i archeolog, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego; kierownik Katedry Kryminalistyki na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz kierownik Międzywydziałowych Studiów Podyplomowych Archeologii Sądowej na Uniwersytecie Wrocławskim; autor wielu publikacji z zakresu kryminalistyki i archeologii sądowej. Zasadniczy obszar zainteresowań badawczych jest szeroko rozumiana problematyka ochrony prawnej dziedzictwa kulturowego, ze szczególnym uwzględnieniem przestępczości skierowanej przeciwko zabytkom. Obok tego nurtu badawczego zajmuje się praktycznym zastosowaniem nauk sądowych zwłaszcza, archeologii sądowej. Członek Rady Ochrony Zabytków oraz Rady Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego, zastępca przewodniczącego rady naukowej Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego, członek Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich, członek European Network of Forensic Science Institutes oraz członek ICOM Poland. Odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Złotą odznaką za ochronę zabytków.
dr Katarzyna Lenczowska-Soboń – prokurator Prokuratury Okręgowej w Lublinie, Adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej w Lublinie, zastępca redaktora naczelnego Kwartalnika Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, członek Zespołu Analiz Systemowych w Kancelarii Prezydenta RP, koordynator ds. przestępczości przeciwko zabytkom oraz przestępstw prania pieniędzy.
dr hab. Wojciech Szafrański – prof. UAM, wykładowca na Wydziale Praw i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Specjalizuje się w prawie ochrony dziedzictwa kulturowego. Rzeczoznawca Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie ocen i wycen zabytków. Członek Polskiego Komitetu ds. UNESCO oraz UNESCO Chair on Cultural Property Law.
dr Alicja Jagielska-Burduk – dr nauk prawnych, absolwent studiów MBA, ekspert z zakresu szeroko rozumianego prawa kultury i rynku sztuki. Jest kierownikiem Centrum Prawa Ochrony Dóbr Kultury UNESCO (UNESCO Chair on Cultural Property Law) na Wydziale Prawa i Administracji na Uniwersytecie Opolskim, członkiem zarządu oraz współprzewodniczącą sekcji prawnej (TIAMSA legal) Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Rynkiem Sztuki (The International Art Market Studies Association) zrzeszającego praktyków i badaczy rynku sztuki oraz redaktorem naczelnym „Santander Art and Culture Law Review”. W 2020 r. została przyjęta na listę arbitrów Sądu Arbitrażowego ds. Sztuki w Hadze (Court of Arbitration for Art). Była stypendystką Międzynarodowego Instytutu Unifikacji Prawa Prywatnego w Rzymie (UNIDROIT).
prof. dr hab. Piotr Dobosz – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; w badaniach naukowych i publikacjach zajmuje się zagadnieniami prawa administracyjnego, prawa samorządu terytorialnego, prawa ochrony zabytków, nauki administracji, historii prawa administracyjnego i ustroju konserwatorstwa polskiego.
dr hab. Katarzyna Zalasińska – dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, doktor habilitowana nauk prawnych, nauczyciel akademicki, autorka monografii i artykułów naukowych. Specjalizuje się w prawie ochrony zabytków, działalności muzeów, bibliotek i archiwów oraz obrotu dzieł sztuki. Członek Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Muzeów ICOM, Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS. Tematyka jej publikacji naukowych związana jest głównie z prawnymi aspektami funkcjonowania systemu ochrony dziedzictwa kulturowego.