Centrum Architektury Drewnianej

←Powrót

O Centrum Architektury Drewnianej

Pracownia Terenowa Centrum Architektury Drewnianej NID została powołana w 2021 roku w ramach struktury Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Jej działania były również realizowane w zakresie Krajowego Programu Ochrony i Opieki nad Zabytkami w latach 2019-2022. Od 2023 roku pracownia posiada siedzibę w Zakopanem.

Od 2019 roku Narodowy Instytut Dziedzictwa prowadzi remont konserwatorski drewnianej willi „u Dziadka” w Otwocku. Miejsce to ma stać się kolejną siedzibą Centrum Architektury Drewnianej, zostanie tam zorganizowany punkt kontaktowy wspierający opiekunów architektury i budownictwa drewnianego we właściwej opiece nad tym wymagającym szczególnej troski zasobem zabytkowym. Organizowane będą szkolenia dla właścicieli oraz kursy rzemiosła tradycyjnego podnoszące kompetencje rzemieślników w zakresie zapewniającym właściwą konserwację zabytków drewnianych, z uwzględnieniem regionalnej specyfiki technik rzemieślniczych oraz konstrukcji architektury drewnianej.

Więcej na temat remontu konserwatorskiego willi „u Dziadka”: <tutaj>

Główną misją Centrum jest podejmowanie szerokiego spektrum działań na rzecz ochrony i zachowania zasobów architektury drewnianej. Realizacja misji odbywa się w oparciu o następujące kierunki działania:

badanie i dokumentowanie
edukacja i szkolenia
komunikacja i promocja
współpraca

Priorytetowym zadaniem Centrum jest wdrożenie narzędzi wspomagających działania mające na celu powstrzymanie postępującego procesu degradacji i niszczenia zasobów architektury drewnianej. Jednym z kluczowych zadań jest kształtowanie świadomości społecznej na temat wartości architektury drewnianej oraz upowszechnianie fachowej wiedzy w przystępny sposób. W ramach edukacji równie ważne jest przekazywanie praktycznych umiejętności podczas orgaznizowanych przez Centrum Architektury Drewnianej warsztatów dawnego rzemiosła.

Zapraszamy do dołączenia do grupy Centrum Architektury Drewnianej na platformie Facebook.

Dzień Architektury Drewnianej

Główną ideą Dnia Architektury Drewnianej jest upowszechnianie tego wyjątkowego elementu kultury poprzez nieodpłatne udostępnienie zabytkowych obiektów szerokiej publiczności. Jest to promocja oraz popularyzacja obiektów drewnianych, ale i także unaocznienie codziennej pracy oraz troski sprawowanej przez właścicieli, użytkowników oraz opiekunów tych szczególnych miejsc. Wydarzenie ma charakter edukacyjny i popularyzatorski. Prowadzone w jego toku prelekcje, wykłady oraz promocja dobrych praktyk podnoszą kompetencje użytkowników oraz ogółu społeczeństwa.

Pierwsza edycja Dnia Architektury Drewnianej odbyła się 26 sierpnia 2023 roku, w Zakopanem. Do udziału w wydarzeniu udało nam się zaprosić właścicieli 17 obiektów. Zwiedzać można było wyjątkowe, drewniane wille, takie jak Dom “Pod Jedlami” Jana Gwalberta Pawlikowskiego, willa „Koszysta” – dom Jana Sztaudyngera, willa „Cicha” – dom Karola Kłosowskiego, willa „Harenda” – dom Jana Kasprowicza czy willa „Maliniakówka” – dom rzeźbiarza Antoniego Kenara. Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego, na hasło „dzień architektury drewnianej”, nieodpłatnie otworzyło oddziały – willę „Kolibę”, willę „Okszę” oraz chałupę Gąsieniców Sobczaków. W ciągu jednego dnia obiekty zostały odwiedzone przez blisko 1500 osób.

W drugiej edycji Dnia Architektury Drewnianej do udziału zostali zaproszeni właściciele i użytkownicy obiektów drewnianych, zarówno osoby prywatne jak i instytucje kultury oraz samorządy w całym kraju. Wydarzenia były koordynowane w 12 województwach przez Oddziały i Pracownie Terenowe Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Zachęcamy do zapoznania się z podsumowaniem Dnia Architektury Drewnianej 2024.

Patronat honorowy nad Dniem Architektury Drewnianej objęła Bożena Żelazowska, Generalny Konserwator Zabytków, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wydarzenie zostało sfinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach działalności Pracowni Terenowej Centrum Architektury Drewnianej NID.

Dzień Architektury Drewnianej 2024 objęty jest patronatem Polskiego Radia S.A.

Szkoły Ciesielskie

Szkoły Ciesielskie NID to połączenie praktycznych warsztatów, podczas których uczestnicy poznają tajniki tradycyjnego ciesielstwa i cyklu wykładów poruszających zagadnienia, których znajomość jest niezbędna przy pracy w obrębie historycznych obiektów drewnianych.

Warsztaty przygotowane zostały z myślą o wykonawcach pracujących przy obiektach drewnianych, w szczególności cieślach, dekarzach, architektach, konstruktorach, a także przedstawicielach służb konserwatorskich oraz samoukach pragnących mieć wpływ na prawidłowy przebieg remontu budynku drewnianego.

W 2025 roku współorganizatorami Szkół Ciesielskich są: Fundacja Dziki Zachód – Drużyna Ciesielska Rębarz oraz Stowarzyszenie Drzewna działające przy Zespole Szkół Drzewnych i Leśnych im. Jana Kochanowskiego w Garbatce-Letnisku. Warsztaty odbędą się w siedzibach współorganizatorów.

Warsztaty organizowane są w formule dwóch zjazdów ujętych w bloki tematyczne:

Szkoła Ciesielska Pogórze Izerskie – Grabiszyce Dolne – warsztaty poświęcone historycznym konstrukcjom drewnianym skierowane są wyłącznie do aktywnych cieśli. Praca będzie odbywała się częściowo w terenie.

Terminy: 5-8.06.2025 oraz 19-22.06.2025
Program zjazdów

Szkoła Ciesielska Garbatka Letnisko – warsztaty będą odbywały się w warunkach i pracowniach szkolnych, skierowane są przede wszystkim do nauczycieli szkół branżowych i techników prowadzących zajęcia związane z ciesielstwem (I zjazd) oraz architektów, konstruktorów i inspektorów nadzoru (II zjazd).

Terminy: 4-6.07.2025 oraz 11-13.07.2025
Program zjazdów

Rejestracja jest zakończona.

Regulamin Szkół Ciesielskich

Szkoły ciesielskie finansowe są ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach działań Centrum Architektury Drewnianej Narodowego Instytutu Dziedzictwa.