Dzień przed wybuchem wojny w Ukrainie w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego został powołany zespól ds. pomocy dla Ukrainy w dziedzinie kultury, którego operacyjny trzonem jest Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie zorganizowane w Narodowym Instytucie Dziedzictwa.

Centrum współpracuje z narodowymi instytucjami kultury, muzeami, archiwami i bibliotekami, Narodowym Instytutem Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, Zakładem Narodowym im. Ossolińskich, Fundacją Dziedzictwa Kulturowego, Polską Fundacją Narodową, Rządową Agencją Rezerw Strategicznych, konserwatorami zabytków oraz innymi instytucjami i pomaga już ponad 50 ukraińskim instytucjom kultury.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński jest w stałym osobistym kontakcie z ministrem kultury
i polityki informacyjnej Ukrainy Ołeksandrem Tkaczenką, ustalając m.in. zakres niezbędnego wsparcia dla ukraińskich instytucji kultury i służb konserwatorskich, które jest przekazywane za pośrednictwem podległych MKiDN instytucji.

Dzięki tym działaniom i zaangażowaniu instytucji, na teren Ukrainy trafiło już kilkanaście transportów sprzętu niezbędnego do zabezpieczenia zbiorów oraz zabytków ulokowanych w przestrzeniach miejskich, m.in. sprzętu przeciwpożarowego, specjalistycznych materiałów do zabezpieczania zbiorów i zabytkowych budowli, a także środków finansowych dla pracowników stojących na straży bezpieczeństwa dóbr kultury.

Zadaniem Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie jest prowadzenie bazy potrzeb zgłaszanych przez instytucje z Ukrainy, ich weryfikacja oraz zarządzanie dostawami i dystrybucją wsparcia dostarczanego przez podmioty z Polski i z całego świata za pośrednictwem Polski.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego organizuje również, za pośrednictwem instytucji, m.in. Instytutu Adama Mickiewicza, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki, Centrum Rzeźby Polskiej
w Orońsku oraz Instytutu Teatralnego, rezydencje artystyczne dla artystów z Ukrainy, które stanowią rozwinięcie wcześniejszego programu rezydencji dla artystów z Białorusi.

Podsumowanie dotychczasowych działań MKiDN dla Ukrainy dostępne jest tutaj.

W działania na rzecz ochrony i ratowania ukraińskiego dziedzictwa kultury można się włączyć, przekazując wsparcie w formie materialnej (środki umożliwiające zabezpieczenie zbiorów i instytucji kultury) lub finansowej (na konto Fundacji Dziedzictwa Kulturowego, która współpracuje z Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, nr konta PLN Fundacji: 37 1050 1025 1000 0090 8054 3649, nr konta w EUR: 42 1050 1025 1000 0090 8054 3656).

Polska wielokrotnie angażowała się w ochronę zagrożonego dziedzictwa kulturowego w różnych częściach świata. Dzięki jej staraniom, w 2018 r. UNESCO przyjęło tzw. Rekomendację Warszawską w sprawie odbudowy i rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego (ang. Warsaw Recommendation on Recovery and Reconstruction of Cultural Heritage). Dokument stanowi kompleksowy zbiór zasad dotyczących procesu odbudowy miast i rekonstrukcji zabytkowych obiektów lub zespołów budynków zniszczonych na skutek konfliktów zbrojnych lub katastrof naturalnych.

Więcej informacji: Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie