W dniach 3-4 października odbyła się pierwsza edycja SOZklubu, zorganizowana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Spotkanie zgromadziło osoby społecznie zaangażowane w opiekę nad zabytkami, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz wszystkich pasjonatów i pasjonatki dziedzictwa kulturowego, którym bliska jest idea ochrony zabytków.
SOZkluby to przestrzeń wymiany doświadczeń, prezentacji działań, poszerzania wiedzy o aspektach prawnych i dobrych praktykach w ochronie zabytków, a także poznawania lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Pierwszego dnia wydarzenia spotkaliśmy się Sztynorcie, w otoczeniu zabytkowego pałacu, parku i dawnego folwarku. Uczestnicy mieli okazję poznać historię miejsca podczas zwiedzania z przewodniczką, a następnie w przestrzeni kawiarni Memuak wysłuchać prezentacji lokalnych stowarzyszeń.
Swoje działania przedstawili:
• Jolanta Grzyb z Towarzystwa Miłośników Reszla i Okolic, dzieląc się doświadczeniami z działań na rzecz ochrony kapliczek przydrożnych Warmii,
• Cezary Korenc ze Stowarzyszenia „Blusztyn”, który opowiedział o aktywizacji społeczności wokół zabytkowych mazurskich cmentarzy.
Drugi dzień SOZklubu odbył się w Muzeum Tradycji Kolejowej w Węgorzewie. Spotkanie otworzył wykład dr Iwony Liżewskiej z Narodowego Instytutu Dziedzictwa, poświęcony zabytkom Warmii i Mazur.
Podczas panelu dyskusyjnego „Społeczne zaangażowanie w ochronę zabytków” uczestnicy rozmawiali o roli społecznych opiekunów zabytków, współpracy z konserwatorami, aspektach prawnych i możliwościach wsparcia działań oddolnych. Dyskusję poprowadzili:
• dr Iwona Liżewska (NID),
• Mirosław Jonakowski, Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków,
• Cezary Korenc ze Stowarzyszenia „Blusztyn”.
Na zakończenie spotkania uczestnicy zwiedzili społeczne Muzeum Tradycji Kolejowej, poznając działalność Fundacji „Dziedzictwo Nasze”, którą zaprezentowała Barbara Chludzińska-Grąziewicz.
Wspólnie dla dziedzictwa
Podczas wydarzenia przedstawiono także założenia programu dotacyjnego „Wspólnie dla dziedzictwa”, realizowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, który wspiera inicjatywy społeczne w zakresie opieki nad zabytkami.
Kolejne spotkanie SOZklubu odbędzie się na początku 2026 roku. Gdzie i kiedy się odbędzie, poinformujemy w późniejszym terminie.
