Zabytki to nie tylko budynki, to również pomniki i rzeźby. Ale kiedy rzeźba staje się pomnikiem? Wypełniają nasz krajobraz, ale jaką pełnią rolę i jak je chronić? Narodowy Instytut Dziedzictwa, zaprasza do udziału w konferencji na temat rzeźby plenerowej drugiej połowy XX wieku w Polsce oraz możliwości jej ochrony. Złożenie zgłoszeń (call for papers) do 14 września.
Narodowy Instytut Dziedzictwa zaprasza do dyskusji na temat rzeźby plenerowej drugiej połowy XX wieku w Polsce. Celem konferencji naukowej, która odbędzie się 15 listopada w formule online, jest rozpoznanie i prezentacja zjawiska społeczno-artystycznego oraz zdefiniowanie potrzeb i możliwości ochrony rzeźb plenerowych.
Organizatorzy konferencji zapraszają badaczy różnych dziedzin (konserwatorów, urbanistów, historyków sztuki, prawników, muzeologów, muzealników i in.) do podjęcia następujących problemów badawczych:
- uwarunkowania, procesów i aktywności artystycznych jakich przejawem było powstanie rzeźb plenerowych w różnych rejonach Polski;
- problematyka ochrony zachowanych obiektów; w tym kwestie formalno-prawne, kontekst przestrzenny, kwestie własności oraz praw autorskich i inne.
Kluczowe zagadnienia
Rozpoznanie zjawiska oraz zachowanych elementów spuścizny artystycznej:
- definiowanie zagadnienia – różnica między rzeźbą plenerową a pomnikiem. Kiedy rzeźba plenerowa staje się pomnikiem tj. nabiera nowego znaczenia i wydźwięku?
- Centralne akty wykonawcze oraz wytyczne i normatywy okresu PRL-u.
- Plenery rzeźbiarskie i spotkania artystyczne oraz ich rezultaty. Specyfika lokalna/ regionalna realizowanych rzeźb plenerowych. Nowatorskie projekty i ich dokumentacja.
- Zjawisko artystyczne połączone z potrzebami społecznymi. Zjawisko wyjścia sztuki z galerii do „ludu”. Humanizacja przestrzeni osiedli mieszkaniowych oraz zakładów przemysłowych – „sojusz przemysłu i sztuki”. Rzeźba plenerowa jako przejaw mecenatu państwowego oraz realizowanego m.in. przez poszczególne zakłady przemysłowe lub spółdzielnie mieszkaniowe.
- Poszukiwanie materiału, formy i treści / motywy przewodnie (temat lub materiał np. konstrukcje metalowe (Mielec/ Puławy) lub drewniane – Hajnówka, beton i ceramika – Zielona Góra) Rzeźba neutralna politycznie – rodzina, abstrakcja, zwierzęta i dzieci.
- Otoczenie oraz kontekst rzeźby plenerowej dawniej oraz w czasach obecnych (osiedla mieszkaniowe, „witacze”, elementy kompozycji przestrzennej itp.). Rzeźby występujące w zespołach – integralny element większych założeń przestrzennych i zespołów zabudowy.
Problematyka ochrony i dobre praktyki:
- Rozpoznanie wartościowego a zagrożonego elementu naszej spuścizny artystycznej zachowanego do czasów obecnych. Kolekcje i galerie autorskie. Kolekcje rzeźb plenerowych, opieka muzealna, rzeźby wolnostojące w przestrzeni użytkowej (osiedla mieszkaniowe, zakłady przemysłowe, kampusy uczelni, przestrzenie publiczne miast i miasteczek itp.).
- Instytucje i organizacje sprawujące opiekę nad rzeźbami plenerowymi w tym komórki organizacyjne urzędów miast/gmin, opieka organizacji społecznych, praktyki i zasady działania.
- Dokumentacja i katalogowanie.
- Kontynuacje – np. plenery rzeźbiarskie, tworzenie ekspozycji tematycznych.
- Problematyka konserwatorska w tym zasady i metody prowadzenia prac konserwatorskich i restauratorskich.
- Zagadnienie ochrony formalno-prawnej. Jak chronić rzeźby plenerowe drugiej połowy XX wieku?
Publikacja pokonferencyjna
Podsumowaniem konferencji będzie publikacja artykułów oraz wniosków i rekomendacji wypracowanych podczas wydarzenia. Autorskie teksty, zaakceptowane przez Komitet Naukowy konferencji, zostaną przekazane do publikacji w specjalnym numerze recenzowanego czasopisma „Ochrona Zabytków” (czasopismo ujęte w wykazie czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych Ministerstwa Edukacji i Nauki (identyfikator 29441; 40 pkt)).
Terminy i zasady nadsyłania artykułów zostaną przekazane prelegentom wybranym do wygłoszenia referatów. Organizatorzy konferencji zastrzegają możliwość publikacji artykułu bez wystąpienia podczas konferencji na podstawie rekomendacji Komitetu Naukowego na podstawie przesłanych abstraktów.
Forma konferencji:
Konferencja odbędzie się w formule on-line, w języku polskim. Konferencja ma charakter otwarty i bezpłatny. Wymagana będzie wcześniejsza rejestracja. Formularz rejestrowy będzie dostępny od 29.09.2023 r.
Terminarz konferencji oraz nadsyłania zgłoszeń:
14 września 2023 – Termin nadsyłania propozycji wystąpień (w formie abstraktów) na adres: mdankowska@nid.pl
22 września 2023 – Ocena nadesłanych zgłoszeń i informacja o wyborze prelegentów
29 września 2023 – Ogłoszenie programu konferencji
15 listopada 2023 – Konferencja
Komitet naukowy:
dr hab. Maciej Aleksandrowicz, prof. ASP w Warszawie
dr hab. Monika Bogdanowska,
dr hab. Katarzyna Chrudzimska-Uhera, prof. UKSW
dr Aleksandra Gralińska-Grubecka
dr hab. Piotr Niemcewicz, prof. UMK w Toruniu
prof. dr hab. inż. arch. Marek Pabich
dr hab. Aneta Pawłowska, prof. UŁ
prof. dr hab. inż. arch. Bolesław Stelmach
dr hab. Katarzyna Zalasińska,
Konsultacje merytoryczne prof. dr hab. Bogumiła J. Rouba
Komitet organizacyjny oraz sekretariat konferencji:
Zespół ds. dóbr kultury współczesnej Narodowego Instytutu Dziedzictwa:
Tomasz Błyskosz, Jakub Członka, Maria Dankowska, Marcin Dawidowicz, Iwona Górska, Patrycja Jastrzębska, Marta Kłaczkowska, Marta Liszewska, Katarzyna Niedźwiecka, Włodzimierz Pedrycz, Ewa Popławska-Bukało, Piotr Roczek, Andrzej Siwek
Kontakt w sprawie konferencji:
konferencja-rzezba-plenerowa@nid.pl lub Maria Dankowska: mdankowska@nid.pl
Marta Kłaczkowska (sekretarz konferencji): mklaczkowska@nid.pl; 68 329 14 91
Szczegółowe informacje dotyczące konferencji, dostępne będą na stronie nid.pl.
Konferencja została objęta patronatem honorowym Generalnego Konserwatora Zabytków, Sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dr. Jarosława Sellina.
Organizacja konferencji naukowej „Rzeźba plenerowa w Polsce – zjawisko artystyczne lat 60. i 70. XX wieku oraz problematyka ochrony” jest finansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Do pobrania:
