5 grudnia w Międzynarodowy Dzień Wolontariusza, Narodowy Instytut Dziedzictwa organizuje Galę Wolontariatu – Wspólnie dla dziedzictwa, podczas której zostanie zaprezentowany po raz pierwszy film pt. „Sztuka pamiętania” w reż. Anny Urbańczyk.

„Sztuka pamiętania” to film dokumentujący działalność wolontariuszy programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa „Wspólnie dla dziedzictwa”. Głównymi bohaterami filmu są uczestnicy obozu wolontariackiego organizowanego przez Stowarzyszenie Klub Miłośników Łemkowszczyzny, pod kierunkiem Ks. mitrata dra Romana Dubeca. Ich zadaniem jest ratowanie dziedzictwa i pamięci po kulturze łemkowskiej w województwach małopolskim i podkarpackim. Film pokazuje zaangażowanie społeczności lokalnej w ratowanie zagrożonego dziedzictwa, w tym wypadku są to dzwonnice łemkowskich świątyń, ale również ich kultura, religia i język. Na zakończenie projektu „Dzwonnice pełne pamiątek” została zorganizowana wystawa cennych eksponatów, które zostały odnalezione podczas przeprowadzanej inwentaryzacji, to najlepsze podsumowanie przesłania programu Wspólnie dla dziedzictwa. Dzięki działaniom lokalnych społeczności, co roku, udaje się uratować od zniszczenia oraz zapomnienia wiele dóbr kultury. To dzięki wielopokoleniowemu zaangażowaniu lokalnych środowisk przekazywana jest pamięć o tradycjach i zwyczajach, stanowiących niematerialne dziedzictwo kulturowe. Nikt nie jest lepszym opiekunem lokalnej pamięci, niż jego depozytariusze.

Film będzie dostępny na kanale YouTube od 5 grudnia od godz. 18.00.

Wspólnie dla dziedzictwa to program Narodowego Instytutu Dziedzictwa zaadresowany do organizacji pozarządowych prowadzących działalność kulturalną.

W pierwszych siedmiu edycjach programu Wspólnie dla dziedzictwa wnioski złożyło ponad 1100 organizacji pozarządowych. Ponad 270 organizacji otrzymało wsparcie finansowe na realizację projektów, angażujących prawie 5000 wolontariuszy – w różnym wieku, różnych zawodów, których połączyła wspólna pasja – troska o dziedzictwo kulturowe. Na ich realizacje tych działań Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeznaczyło 8,5 mln zł.

Dofinansowywane działania, zgodnie z regulaminem konkursu, dotyczyły między innymi prac porządkowych i pomocniczych związanych z utrzymaniem zabytków, prac inwentaryzacyjnych i dokumentacyjnych oraz edukacyjnych i popularyzujących wiedzę na temat dziedzictwa. Jednym z podstawowych wymogów stawianych beneficjentom było zaangażowanie co najmniej pięciu wolontariuszy, co miało zmobilizować organizacje do ich pozyskiwania. Celem tych działań było zwiększenie świadomości i kompetencji społeczników w zakresie opieki nad dziedzictwem kulturowym oraz uczynienie z nich swoistych ambasadorów idei.

Ogłoszenie kolejnej edycji programu planowane jest na II kwartał 2023 r. O dofinansowanie projektów w programie Wspólnie dla dziedzictwa mogą się ubiegać organizacje pozarządowe działające na obszarze Polski, które przy udziale wolontariuszy realizują na terenie całego kraju projekty na rzecz zachowania dóbr kultury i angażowania społeczeństwa w poznawanie i opiekę nad lokalnym dziedzictwem kulturowym. Projekty mogą być realizowane wyłącznie na terenie Polski. Przewidziany budżet dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na dofinansowanie projektów w 2023 r. wynosi 1,22 mln zł. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa: nid.pl.

Program „Wspólnie dla dziedzictwa” realizowany jest w ramach „Krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2019-2022”, dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.