– Narodowy Instytut Dziedzictwa doskonale wie, jak ważne dla rozwoju społeczno-gospodarczego jest dziedzictwo kulturowe. Dlatego wspieramy dyskusję na rzecz prawidłowego integrowania dziedzictwa z przemianami społecznymi i przestrzennymi, dokonywanymi w ramach rewitalizacji – mówiła dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor NID, podczas konferencji podsumowującej działania Instytutu i partnerów w zakresie ochrony zabytków i wykorzystania potencjału dziedzictwa w rewitalizacji. Wydarzenie miało miejsce w Mareckim Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnym w Markach, mieście, które było jednym z uczestników Programu wsparcia NID „Wzorcowa rewitalizacja”.
Pomimo, że dziedzictwo kulturowe nie zostało literalnie wpisane do Ustawy o rewitalizacji to w 9 na 10 obszarów wyznaczonych do rewitalizacji znajdują się zabytki i obszary objęte ochroną konserwatorską, co potwierdzają wspólne badania Głównego Urzędu Statystycznego i Narodowego Instytutu Dziedzictwa. W 64% programów rewitalizacji realizowanych w 2019r. zawarto zapisy odnoszące się do zabytków, a w 42% – do dziedzictwa niematerialnego.
Dwudniowa konferencja w podwarszawskich Markach była okazją do zaprezentowania działań realizowanych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Instytut Rozwoju Miast i Regionów w ramach wsparcia procesów rewitalizacji prowadzonych przez gminy. Jak podkreśliła dyrektor NID, w procesie rewitalizacji bardzo ważna jest współpraca interesariuszy. Podkreśliła również wagę współpracy międzyresortowej, która miała miejsce podczas realizacji projektu.
– Chciałam serdecznie podziękować Ministerstwu Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Instytutowi Rozwoju Miast i Regionów, naszym głównym partnerom w tych działaniach. Nie tak często spotykana jest potrzeba współpracy międzyresortowej. (…) Te trzy lata doświadczeń, to nie tylko doświadczenie w kontekście rewitalizacji, ale w ogóle budowania mechanizmu współpracy i współdziałania w administracji publicznej. Współdziałanie to jest to, co buduje naszą przyszłość. Stąd wielkie podziękowania dla naszych partnerów za budowę modelowego rozwiązania jeśli chodzi o współdziałanie instytucji – powiedziała dr hab. Katarzyna Zalasińska.
Drugi dzień konferencji poświęcono Programowi wsparcia NID „Wzorcowa rewitalizacja”. Przedstawiciele gmin i Centrów Kompetencji NID ds. Rewitalizacji przedstawili narzędzia służące właściwemu wykorzystaniu potencjału zabytków dla wyprowadzenia obszaru ze stanu kryzysowego. Uczestnicy spotkania mieli także możliwość wzięcia udziału w warsztatach dotyczących dziedzictwa w rewitalizacji, które poprowadzili trenerzy z firmy Projekty Miejskie.
Podczas konferencji zaprezentowano najnowszą publikację NID „Życie między zabytkami – o dziedzictwie w rewitalizacji”, czyli dziesięć rozmów z przedstawicielami środowisk konserwatorskich, samorządowcami, a także urzędnikami, praktykami i ekspertami w zakresie rewitalizacji. Zapowiedziano także nowe wydawnictwo: Jak skutecznie uwzględniać i chronić dziedzictwo kulturowe w rewitalizacji. Praktyczny poradnik. Będzie ono dostępne na stronach internetowych Instytutu na przełomie roku.
Konferencja została realizowana w ramach zadania 1.1.3 Merytoryczne wsparcie procesu planowania i rewitalizacji w gminach Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2019-2022.