Młodzi ludzie są bardzo świadomi społecznie, chętnie pracują jako wolontariusze, a o klimacie mówią, że trzeba o niego dbać, bo „środowisko naturalne pożyczyliśmy od przyszłych pokoleń”. Podobnie jest ze środowiskiem kulturowym, a więc zabytkami. Dostaliśmy je w swoisty depozyt i musimy zrobić co w naszej mocy, aby zachować je dla przyszłych pokoleń. W naszej najnowszej kampanii mówimy o zabytkach w zupełnie inny sposób – dla młodych, filmowo, krótko, językiem młodych. Wykorzystując kody przekazu takie jak kolaż, nowoczesny montaż i przenośnię.

W realizacji spotu brały udział znane postacie filmu i komunikacji. Za produkcję odpowiada dom produkcyjny Pcpflilms. Realizację nadzorował utytułowany reżyser filmowy Łukasz Palkowski, a oryginalną muzykę przygotował jeden z najbardziej utalentowanych kompozytorów filmowych na świecie – Bartosz Chajdecki. Kampania medialna bazuje na mediach internetowych.

O zabytkach mówi się, że stanowią nie tyle to, co odziedziczyliśmy je po naszych dziadkach, ale to co pożyczyliśmy od naszych dzieci. Raz utracone jako zasób nieodnawialny, bezpowrotnie zubażają naszą kulturę. Stanowią nośnik pamięci społecznej, stanowiącej podstawy naszej tożsamości. Dają poczucie przynależności, są budulcem wspólnot lokalnych, jak i narodowych. Dlatego tak ważna jest dbałość o właściwy stan ich zachowania. Niestety zabytki są niszczone, wiele z nich bezpowrotnie znika. Zaniechanie opieki lub celowe działania, takie jak wyburzanie, nielegalne przebudowy lub akty wandalizmu, doprowadzają do uszczuplenia zasobu zabytkowego, którego nie da się odzyskać – mówi dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

„Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć – reaguj”

Tegoroczna kampania to kolejny etap prowadzonej od kilku lat akcji „Zabytki to Twoje dziedzictwo. Nie pozwól niszczyć – reaguj”.

Z badań przeprowadzonych przez NID wynika, że ponad 80% Polaków deklaruje konieczność dbania o dziedzictwo, ale już tylko 40% deklaruje osobiste zaangażowanie w taką ochronę. Brak poczucia odpowiedzialności za dobro wspólne oraz brak wiedzy, jak właściwie chronić zabytki – to najpoważniejsze zagrożenia dla przyszłości naszego dziedzictwa kulturowego.

Dziedzictwo kulturowe stanowi podstawę funkcjonowania społeczeństwa, mówi o naszej historii, pozwala lepiej ją zrozumieć. Jest świadectwem tego, jak dawniej żyli ludzie, jakie mieli wartości, jak toczyły się ich losy. Zachowuje pamięć o osobach i wydarzeniach z przeszłości, edukuje, jest źródłem wzruszeń, rozbudza ciekawość, inspiruje artystów i twórców. Dlatego należy je chronić – bo to nasza wspólna przyszłość.

Przestępczość przeciwko zabytkom

Zgodnie z obowiązującym prawem przestępstwem przeciwko dziedzictwu kulturowemu jest między innymi:

• niszczenie lub uszkodzenie zabytku, tak przez działanie, jak i zaniechanie (np. brak bieżących prac zabezpieczających czy konserwacji), niezależnie od tego czy zabytek jest wpisany do rejestru czy ewidencji;
• poszukiwanie zabytków bez pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków (np. przy użyciu detektora metali);
• nielegalny wywóz zabytków za granicę, w tym muzealiów, materiałów bibliotecznych i archiwaliów;
• podrabianie zabytków i wprowadzanie takich falsyfikatów do obrotu.

Narodowy Instytut Dziedzictwa

NID od 60 lat dba o ochronę dziedzictwa kulturowego Polski, zarówno materialnego i niematerialnego. Zadaniem NID jest wyznaczanie i nadzorowanie standardów ochrony oraz konserwacji zabytków, a także prowadzenie działań edukacyjnych, mających na celu upowszechnianie wiedzy i znaczenia dziedzictwa narodowego.

Kampania została zrealizowana w ramach zadań wpisanych w Krajowy Program Ochrony i Opieki nad Zabytkami na lata 2019-2022, dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.