Standaryzacja jest instrumentem kształtowania jednorodnej polityki konserwatorskiej w skali całego kraju. Ogólna nazwa „standardy konserwatorskie” odnosi się do dokumentów wskazujących kierunki lub sposoby działania przy zabytkach przez organy ochrony zabytków (wytyczne, instrukcje), jak również do innych dokumentów opracowywanych w celu wskazania właściwej metodologii postępowania z obiektami zabytkowymi, z których korzystać może szeroka grupa interesariuszy (rekomendacje, poradniki). Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, wydawanie instrukcji i wytycznych, określających sposób postępowania wojewódzkich konserwatorów zabytków przy wybranych typach i kategoriach zabytków, należy do kompetencji Generalnego Konserwatora Zabytków. Z kolei rekomendacje i poradniki opracowywane są w ramach współpracy powołanych do tego instytucji (Departament Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Dziedzictwa) we współpracy z gremiami eksperckimi, lub przez powołanych przez te instytucje ekspertów.

Dokumenty standaryzujące są narzędziem pomocnym w codziennej praktyce urzędów konserwatorskich przy podejmowaniu decyzji dotyczących prowadzenia przy zabytku różnorodnych prac, robót lub innych działań, w kontekście zapewnienia zachowania zabytku w jak najlepszym stanie. Stanowią one wsparcie merytoryczne nie tylko dla pracowników tych urzędów, ale również dla projektantów i wykonawców prac badawczych, remontowych i konserwatorskich.

Dokumenty te są opracowywane z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa i doktryn konserwatorskich, jak również dobrej praktyki, wiedzy i wieloletniego doświadczenia ich autorów.

Narodowy Instytut Dziedzictwa jest jedną z instytucji opracowujących standardy konserwatorskie.

Standardy do pobrania: Standardy postępowania