Narodowy Instytut Dziedzictwa wydał polską wersję ważnej publikacji dotyczącej wpływu infrastruktury energii odnawialnej na dziedzictwo. Jak połączyć ochronę środowiska z ochroną zabytków i krajobrazu kulturowego? Zachęcamy do lektury!
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest odpowiedzią na kryzys klimatyczny i energetyczny. Farmy wiatrowe czy fotowoltaiczne to zwykle wielkopowierzchniowe instalacje wymagające odpowiedniej infrastruktury. To właśnie nad wpływem procesu ich powstawania oraz ich zewnętrznej formy na materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe zastanawiają się autorzy publikacji wydanej przez Hiszpański Komitet Narodowy ICOMOS.
Publikacja zawiera opis metodologii oceny wpływu na dziedzictwo, która przygotowana została w 2022 roku przez ekspertów ICOMOS (polskie wydanie: Wytyczne i zestaw narzędzi do ocen oddziaływania w kontekście światowego dziedzictwa – Wydawnictwa Narodowego Instytutu Dziedzictwa (nid.pl) oraz studia przypadków z krajów europejskich, które chronią zabytki i krajobraz kulturowy w kontekście infrastruktury energii odnawialnej. Jak postulują autorzy:
„Gdy ze względu na charakterystykę i lokalizację projektu instalacji infrastruktury, ocena oddziaływania na środowisko jest wymagana już na etapie planowania, powinna być wymagana także ocena oddziaływania na dziedzictwo. Ocenę oddziaływania na dziedzictwo należy opierać na jasnej metodologii, takiej jak ta opracowana przez ekspertów ICOMOS (2022). Metodologia ta identyfikuje i daje głos różnym zainteresowanym stronom (tym, na które projekt będzie miał wpływ lub które odniosą z niego korzyści), analizuje ryzyko, proponuje rozwiązania alternatywne oraz, w stosownych przypadkach, ocenia niezbędne środki łagodzące”.
Poradnik jest skierowany do ustawodawców, decydentów, personelu technicznego departamentów rządowych, inwestorów i planistów. Zawiera zestaw dobrych praktyk, które pozwolą pogodzić rozwój różnych form energii odnawialnej z ochroną zasobów kulturowych. Dzięki polskiemu tłumaczeniu publikacji proponowane przez Hiszpanów rozwiązania mogą się stać pierwszym krokiem do wdrożenia podobnych praktyk na rodzimym gruncie.
