Narodowy Instytut Dziedzictwa prowadzi działania mające na celu powiększanie zasobu danych o dziedzictwie i rozwijanie badań z wykorzystaniem tych danych. Nowym w skali kraju podejściem jest projekt wspierania badań w naukach humanistycznych, nie związanych bezpośrednio z ochroną dziedzictwa, a skupiających się na dziedzinach życia, w których dziedzictwo jest obecne. Są to dyscypliny ekonomiczne, socjologiczne itp. Naszym celem jest zwiększanie wiedzy na temat dziedzictwa i jego roli w życiu społecznym oraz rozwój badań w tym zakresie. Jednym z takich działań jest realizacja badań społecznych i statystycznych dotyczących różnych aspektów dziedzictwa. Wyniki tych badań są analizowane, wykorzystywane w realizacji kolejnych zadań Instytutu (np. do projektowania celowanych kampanii społecznych) i systematycznie publikowane. Zależy nam, aby władze na poziomie centralnym, regionalnym i lokalnym podejmowały decyzje odnoście dziedzictwa w oparciu o dane, których zasób będzie się powiększał dzięki rozwojowi badań akademickich. Dlatego wyniki naszych badań społecznych konsekwentnie udostępniamy, aby mogły być wykorzystywane przez środowiska akademickie.

Jednym z kierunków tej działalności jest tworzenie we współpracy z Instytutem Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego serii wydawniczej „Dziedzictwo kulturowe w badaniach”.

Zachęcamy do korzystania z poniższych opracowań i raportów:

1. RAPORT METODOLOGICZNY Z PRZEPROWADZONEGO BADANIA – Dziedzictwo obok Mnie – Polacy i Norwedzy wobec lokalnego dziedzictwa kulturowego. Wywiad  w Polsce.
2. Fundacja Socjometr Laboratorium Rozwiązań Społecznych – Tworzenie i wdrażanie Gminnych Programów Opieki nad Zabytkami (GPOnZ) – Raport z ogólnopolskich badań społecznych.
3. Badanie wiedzy i świadomości Polaków dotyczących dziedzictwa archeologicznego – raport z badania.
4. Badanie zapotrzebowania gmin na ofertę Centrów Kompetencji ds. rewitalizacji Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
5. Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Tom 1: Polacy wobec dziedzictwa. Raport z badań społecznych.
6. Polish civil society and the aims of the Faro Convention.
7. Raport z badania świadomości potrzeby i zakresu realizacji działań popularyzatorskich dotyczących dziedzictwa archeologicznego wśród środowisk archeologicznych
8. Działania organizacji pozarządowych oraz samorządów w obszarze dziedzictwa kulturowego: współpraca, potrzeby, zaangażowanie wolontariuszy
9. Raport GUS: Ochrona zabytków i opieka nad zabytkami w gminach 2019
10. Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Tom 2: Rozwój lokalny i strategiczne zarządzanie rozwojem gminy w oparciu o dziedzictwo kulturowe
11. Poradnik dla promotorów dziedzictwa Segmentacja Polaków wobec dziedzictwa
12. Segmentacja Polaków wobec dziedzictwa (wyniki badania)
13. Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Tom 3: Społeczno-ekonomiczne oddziaływanie dziedzictwa kulturowego Stan badań oraz perspektywy i potrzeby badawcze w kontekście polskim.
14. Analiza polskich naukowców zajmujących się badaniem dziedzictwa kulturowego jako zasobu rozwojowego  +  Załączniki do badania
15. Raport z badań „Stosunek Polaków do zabytków innych kultur na terenie Polski” (PBS)
16. Raport z badań „Przeszłość w służbie przyszłości” (Ipsos)
17. Raport z badań “Polacy wobec zabytków” (Ipsos)