WYBIERZ WOJEWÓDZTWO 
2013.04.18
Łęknica – Park Mużakowski, park w stylu krajobrazowym
"Park Mużakowski w Łęknicy - park w stylu krajobrazowym" został uznany za Pomnik Historii rozporządzeniem Prezydenta RP z 14 kwietnia 2004 (Dz. U. 2004 nr 102 poz. 1059).
Do pobrania: rozporządzenie.pdf
Park Mużakowski to park krajobrazowy z 1. połowy XIX wieku, czołowy przykład europejskiej sztuki ogrodowej tego okresu, a zarazem jedyne w swoim rodzaju połączenie natury i sztuki ogrodniczej. Leży nad Nysą Łużycką, po obu stronach granicy Polski i Niemiec. Założył go - na obszarze ponad 700 ha - książę Hermann von Pückler - Muskau, ekscentryczny arystokrata niemiecki, uznany literat, teoretyk i praktyk ogrodnictwa krajobrazowego.
Książę stworzył park przy odziedziczonej rezydencji w Muskau. Za rok założenia przyjmuje się 1815, kiedy ogłosił list do mieszkańców, w którym ich powiadamiał o swoim zamiarze. Sam był autorem układu kompozycyjnego, lecz w dalszych pracach pomagało mu liczne grono doradców: Karl Friedrich Schinkel - autor projektu przebudowy wielu budynków rezydencji i budowli parkowych, August Schirmer - malarz, John Ady Repton – architekt z Anglii oraz ogrodnik Jacob Roeder - kierownik prac parkowych.
Park imponuje mistrzowskim wykorzystaniem naturalnych walorów terenu. Położony jest w naturalnej , malowniczej dolinie Nysy Łużyckiej, na odcinku przełomu rzeki przez formacje geologiczne moreny czołowej zwanej Łukiem Mużakowskim. Naturalne walory ukształtowania terenu, dolina rozszerzająca się w tym miejscu do 1,5 km i wznoszące się po obu stronach rzeki tarasy o wysokości względnej dochodzącej do 60 m, stały się podstawą założonego tutaj parku. Pückler stworzył genialną i doskonale przemyślaną kompozycję - galerię obrazów utkaną z naturalnych elementów i zastanych wartości terenu - jego ukształtowania, starych dębów, naturalnych jeziorek i cieków wodnych, w którą umiejętnie wpisał elementy architektoniczne.
Dla podkreślenia malowniczej scenerii przekopano sztuczną odnogę rzeki zwaną Nysą Hermanna. Na krawędziach tarasów po obu stronach rzeki wzniesiono budowle i urządzono powiązane kompozycyjnie miejsca widokowe. Budowle parkowe wtapiają się w krajobraz, tworząc naturalne scenerie. Rozległa kompozycja rozciąga się po horyzont, pasmo drzew widoczne na jego tle tworzy zielony pierścień, który otacza również połacie pól i łąk.
W 1845 r. książę zmuszony był z powodów finansowych sprzedać Muskau. Posiadłość przejął książę Fryderyk Niderlandzki.
Za jego czasów dalsze prace w parku prowadził Eduard Petzold, autor kilkudziesięciu założeń krajobrazowych w kilku krajach Europy. Pod koniec XIX w. dobra przeszły w ręce rodziny von Arnim i pozostawały w jej rękach do 1945 r. Po II wojnie światowej granica polsko-niemiecka podzieliła park na dwie części. Zachodnia - 206 ha wraz z zamkiem - leży po stronie niemieckiej, na terenie miasta Bad Muskau. Część wschodnia (522 ha) - po stronie polskiej, w Łęknicy. Łączy je Most Podwójny na Nysie Łużyckiej, gdzie funkcjonuje przejście graniczne.
ZWIEDZANIE
Park Mużakowski można zwiedzać pieszo, rowerem lub - na wzór księcia - konno. Wędrując wyznaczonymi trasami po malowniczo wijących się ścieżkach napotykamy na swojej drodze punkty widokowe z kamiennymi ławkami, z których roztaczają się wspaniałe widoki na wybrane elementy kompozycji. Stojąc na Wzgórzu Hilki, w ideowym środku parku, w którym miała powstać Świątynia Wytrwałości, rozciąga się przed nami panorama na rzekę i Łąkę Zamkową z Nowym i Starym Zamkiem. Wędrując dalej napotykamy odrestaurowany Most Książęcy z ażurową balustradą z piaskowca. Stamtąd idziemy w stronę Mauzoleum. Dochodzimy do najwyższego tarasu i przed nami rozpościera się wspaniały widok na całą dolinę Nysy, sama rzeka zaś pozostaje w ukryciu. Schodząc niżej otwiera się przed nami inna, niezwykle romantyczna sceneria - Ścieżka Sary - wijąca się w głębokim wąwozie, z licznymi kładkami nad strumykiem, pięknie wkomponowanymi schodami z naturalnego kamienia i chyba najładniejszym, choć bardzo zniszczonym Mostem Arkadowym. Nieco dalej usytuowany jest Wiadukt, który stanowił kiedyś wejście do parku od strony wschodniej, a za nim teren dawnych Szkółek, z Jeziorem Skowronków i starymi sadami owocowymi. Nie sposób opisać w kilku słowach wszystkich istotnych dla kompozycji miejsc czy unikatowych pod względem roślinnym terenów.
Park o każdej porze roku, a nawet dnia przybiera inną szatę i odkrywa przed nami swoje piękno. Wiele lat pracy trzeba jeszcze, aby park odzyskał dawną świetność, zaniedbania w pielęgnacji i powojenne zniszczenia są wciąż jeszcze widoczne.
Od końca lat 80. XX w. park jest przedmiotem polsko-niemieckiego projektu rewaloryzacji. Jest to jedyny w Europie przykład ścisłej współpracy dwóch państw na rzecz ochrony i konserwacji krajobrazu kulturowego.
Działania prowadzone w Parku Mużakowskim uzyskały potwierdzenie i aprobatę międzynarodową. W 2004 roku Park Mużakowski został uznany za Pomnik Historii i wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
http://www.park-muzakowski.pl
Do pobrania: rozporządzenie.pdf
Park Mużakowski to park krajobrazowy z 1. połowy XIX wieku, czołowy przykład europejskiej sztuki ogrodowej tego okresu, a zarazem jedyne w swoim rodzaju połączenie natury i sztuki ogrodniczej. Leży nad Nysą Łużycką, po obu stronach granicy Polski i Niemiec. Założył go - na obszarze ponad 700 ha - książę Hermann von Pückler - Muskau, ekscentryczny arystokrata niemiecki, uznany literat, teoretyk i praktyk ogrodnictwa krajobrazowego.
Książę stworzył park przy odziedziczonej rezydencji w Muskau. Za rok założenia przyjmuje się 1815, kiedy ogłosił list do mieszkańców, w którym ich powiadamiał o swoim zamiarze. Sam był autorem układu kompozycyjnego, lecz w dalszych pracach pomagało mu liczne grono doradców: Karl Friedrich Schinkel - autor projektu przebudowy wielu budynków rezydencji i budowli parkowych, August Schirmer - malarz, John Ady Repton – architekt z Anglii oraz ogrodnik Jacob Roeder - kierownik prac parkowych.
Park imponuje mistrzowskim wykorzystaniem naturalnych walorów terenu. Położony jest w naturalnej , malowniczej dolinie Nysy Łużyckiej, na odcinku przełomu rzeki przez formacje geologiczne moreny czołowej zwanej Łukiem Mużakowskim. Naturalne walory ukształtowania terenu, dolina rozszerzająca się w tym miejscu do 1,5 km i wznoszące się po obu stronach rzeki tarasy o wysokości względnej dochodzącej do 60 m, stały się podstawą założonego tutaj parku. Pückler stworzył genialną i doskonale przemyślaną kompozycję - galerię obrazów utkaną z naturalnych elementów i zastanych wartości terenu - jego ukształtowania, starych dębów, naturalnych jeziorek i cieków wodnych, w którą umiejętnie wpisał elementy architektoniczne.
Dla podkreślenia malowniczej scenerii przekopano sztuczną odnogę rzeki zwaną Nysą Hermanna. Na krawędziach tarasów po obu stronach rzeki wzniesiono budowle i urządzono powiązane kompozycyjnie miejsca widokowe. Budowle parkowe wtapiają się w krajobraz, tworząc naturalne scenerie. Rozległa kompozycja rozciąga się po horyzont, pasmo drzew widoczne na jego tle tworzy zielony pierścień, który otacza również połacie pól i łąk.
W 1845 r. książę zmuszony był z powodów finansowych sprzedać Muskau. Posiadłość przejął książę Fryderyk Niderlandzki.
Za jego czasów dalsze prace w parku prowadził Eduard Petzold, autor kilkudziesięciu założeń krajobrazowych w kilku krajach Europy. Pod koniec XIX w. dobra przeszły w ręce rodziny von Arnim i pozostawały w jej rękach do 1945 r. Po II wojnie światowej granica polsko-niemiecka podzieliła park na dwie części. Zachodnia - 206 ha wraz z zamkiem - leży po stronie niemieckiej, na terenie miasta Bad Muskau. Część wschodnia (522 ha) - po stronie polskiej, w Łęknicy. Łączy je Most Podwójny na Nysie Łużyckiej, gdzie funkcjonuje przejście graniczne.
ZWIEDZANIE
Park Mużakowski można zwiedzać pieszo, rowerem lub - na wzór księcia - konno. Wędrując wyznaczonymi trasami po malowniczo wijących się ścieżkach napotykamy na swojej drodze punkty widokowe z kamiennymi ławkami, z których roztaczają się wspaniałe widoki na wybrane elementy kompozycji. Stojąc na Wzgórzu Hilki, w ideowym środku parku, w którym miała powstać Świątynia Wytrwałości, rozciąga się przed nami panorama na rzekę i Łąkę Zamkową z Nowym i Starym Zamkiem. Wędrując dalej napotykamy odrestaurowany Most Książęcy z ażurową balustradą z piaskowca. Stamtąd idziemy w stronę Mauzoleum. Dochodzimy do najwyższego tarasu i przed nami rozpościera się wspaniały widok na całą dolinę Nysy, sama rzeka zaś pozostaje w ukryciu. Schodząc niżej otwiera się przed nami inna, niezwykle romantyczna sceneria - Ścieżka Sary - wijąca się w głębokim wąwozie, z licznymi kładkami nad strumykiem, pięknie wkomponowanymi schodami z naturalnego kamienia i chyba najładniejszym, choć bardzo zniszczonym Mostem Arkadowym. Nieco dalej usytuowany jest Wiadukt, który stanowił kiedyś wejście do parku od strony wschodniej, a za nim teren dawnych Szkółek, z Jeziorem Skowronków i starymi sadami owocowymi. Nie sposób opisać w kilku słowach wszystkich istotnych dla kompozycji miejsc czy unikatowych pod względem roślinnym terenów.
Park o każdej porze roku, a nawet dnia przybiera inną szatę i odkrywa przed nami swoje piękno. Wiele lat pracy trzeba jeszcze, aby park odzyskał dawną świetność, zaniedbania w pielęgnacji i powojenne zniszczenia są wciąż jeszcze widoczne.
Od końca lat 80. XX w. park jest przedmiotem polsko-niemieckiego projektu rewaloryzacji. Jest to jedyny w Europie przykład ścisłej współpracy dwóch państw na rzecz ochrony i konserwacji krajobrazu kulturowego.
Działania prowadzone w Parku Mużakowskim uzyskały potwierdzenie i aprobatę międzynarodową. W 2004 roku Park Mużakowski został uznany za Pomnik Historii i wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
http://www.park-muzakowski.pl
Więcej informacji:
www.park-muzakowski.pl - strona Parku Mużakowskiego
Muskauer Park / Park Mużakowski na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO
www.park-muzakowski.pl - strona Parku Mużakowskiego
Muskauer Park / Park Mużakowski na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO