Narodowy instytut dziedzictwa

DZIEDZICTWO
KULTUROWE W REGIONACH

WYBIERZ WOJEWÓDZTWO

dolnośląskie kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie łódzkie małopolskie mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie śląskie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie

W piątek, 9 września br., w Warszawie Paulina Florjanowicz Dyrektor Narodowego Instytut Dziedzictwa (NID) i Tomasz Rudnicki Zastępca Dyrektora Generalnej Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) podpisali Umowę licencyjną na korzystanie z opracowań wyników badań archeologicznych, związanych z realizacją 3 inwestycji drogowych zlokalizowanych w województwie zachodniopomorskim i pomorskim. Inwestycje te to: budowa obwodnicy Stargardu Szczecińskiego, węzła Parłówko wraz z budową obwodnic Troszyna i Ostromic a także obwodnica Słupska.

Zawarcie umowy umożliwia udostępnianie i promowanie na łamach strony internetowej NID, cennych wyników badań archeologicznych, prowadzonych na terenach objętych budową obwodnic. Umowa licencyjna pozwala na prezentowanie szerokiej grupie odbiorców informacji o odkryciach dziedzictwa archeologicznego. Narodowy Instytut Dziedzictwa wyraża przekonanie, że publikowane opracowania stanowią źródło cennych informacji dla specjalistów, ale także prezentują wiedzę o naszym bogatym dziedzictwie przyczyniając się tym samym do zwiększenia wśród odbiorców poczucia odpowiedzialności za ochronę zabytków w Polsce.

Zapisy wynikające z sygnowanego dokumentu są rozszerzeniem dotychczas prowadzonych działań w ramach Działu Archeologii, prowadzonego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Archeologiczne badania ratownicze prowadzone są w celu odkrycia, rozpoznania, zbadania i udokumentowania obiektów archeologicznych na obszarach zagrożonych zniszczeniem potencjalnych stanowisk archeologicznych.

Dziedzictwo archeologiczne ma ogromne znaczenie, gdyż stanowi ono źródło tożsamości kulturowej i związków z danym miejscem lub regionem. Odkrywając i badając spuściznę odległej przeszłości archeolodzy chronią ją przed zniszczeniem i zapomnieniem. Dlatego też artefakty wydobyte podczas prac są dla archeologa ważne nie tylko ze względu na swą indywidualną wartość artystyczną lub materialną, ale przede wszystkim ze względu na swój kulturowy kontekst, to znaczy ich wzajemne współwystępowanie oraz umiejscowienie w nawarstwieniach kulturowych. Jedną z metod ocalenia dziedzictwa archeologicznego są badania wykopaliskowe. Zgodnie z obowiązującymi w naszym kraju przepisami jedynie archeolodzy, działający za zgodą Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, są uprawnieni do prowadzenia takich badań. Same zabytki archeologiczne należą do Państwa i w związku z tym poszukiwanie i wydobywanie ich na własną rękę (na przykład za pomocą wykrywacza metali) jest nielegalne.

Podpisanie umowy licencyjnej było możliwe dzięki porozumieniu, które NID (wtedy jeszcze KOBiDZ) zawarł z GDDKiA w dniu 16 listopada 2007 r., w Warszawie. Mając na uwadze ochronę dziedzictwa archeologicznego, w zakresie wynikającym z powszechnie obowiązujących norm prawnych, instytucje podjęły współpracę, której celem jest ochrona dziedzictwa zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.

W ramach porozumienia Narodowy Instytut Dziedzictwa zadeklarował sporządzanie opinii dla Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, dotyczących planowanego zakresu badań archeologicznych wraz z charakterystyką stanowisk. Pracownicy Instytutu wspierają Generalną Dyrekcją jako konsultanci merytoryczni podczas terenowych odbiorów ratowniczych prac archeologicznych jakie są prowadzone w związku z budową dróg krajowych i autostrad w Polsce. Ponadto NID opiniuje wyniki badań archeologicznych oraz przygotowuje programy szkoleń dla pracowników GDDKiA z zakresu problematyki ratowniczych badań archeologicznych związanych z budową dróg krajowych, ekspresowych i autostrad.

Zarówno porozumienie jak i wynikająca z niego umowa licencyjna stanowią realizację Konwencji z La Valetta z 16 stycznia 1992 r., o ochronie dziedzictwa archeologicznego, która Polska ratyfikowała w 1996 roku oraz Programu Ratowniczych Badań Archeologicznych.

 

Ukazał się długo oczekiwany, kolejny tom zawierający artykuły dotyczące wyników badań archeologicznych przeprowadzonych w związku z budową dróg krajowych i autostrad w Polsce. Wydana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, pod redakcją prof. dr hab. Sławomira Kadrowa publikacja zatytułowana „Raport 2005-2006”, jest kontynuacją i rozwinięciem publikacji wydawanych przez Ośrodek Ratowniczych Badań Archeologicznych oraz Ośrodek Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego. Pierwszy tom Raportów obejmujący lata 1996-1999 został wydany w 2001 r. Pełny tytuł tamtych wydawnictw brzmiał: „Raport, wstępne wyniki konserwatorskich badań archeologicznych w strefie budowy autostrad w Polsce”.

Wysiłki redaktora tomu nakierowane są na osiągnięcie spójności i harmonijnego połączenia w jednym tomie tekstów poświęconych badaniom archeologicznym przeprowadzonym w latach 2005 i 2006, które wykonano na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (autostrady – A-1, A-2 i A-4 oraz obwodnice). Publikacja zawiera 27 artykułów autorstwa 49 uznanych badaczy, którzy prezentują wyniki swoich prac oraz dzielą się bardziej szczegółowymi rozważaniami na temat wybranych aspektów problematyki badanych stanowisk archeologicznych. W Raporcie zostały zaprezentowane informacje na temat geograficznego położenia stanowisk archeologicznych, historii odkrycia, dotychczas przeprowadzonych badań, opis odkrytych obiektów, a także materiały ilustracyjne w postaci map rozkładu przestrzennego obiektów, rycin, zdjęć obiektów i stanowisk.

W składzie Komitetu Redakcyjnego znaleźli się: prof. dr hab. Zbigniew Bukowski, prof. dr hab. Bogusław Gediga, prof. dr hab. Aleksander Kośko oraz prof. dr hab. Janusz Kruk. Mamy nadzieję, że podzielają Państwo nasze przekonanie, iż niniejsza publikacja jest cennym źródłem informacji, stanowiącym inspirację i ożywienie naukowej dyskusji na temat ratowniczych badań archeologicznych na trasach budowy dróg w Polsce. W przygotowaniu jest Raport obejmujący lata 2007-2008, którego wydanie planowane jest z końcem 2012 r.


"Raport 2005-2006" można pobrać poniżej w plikach PDF:

Raport 2005-2006

Raport 2005-2006 Spis tresci
Raport 2005-2006 01 Ostasz, Owczarek, Was
Raport 2005-2006 02 Fudzinski, Fudzinski
Raport 2005-2006 03 Ostasz
Raport 2005-2006 04 Gorzynska, Gorzynski, Majewski
Raport 2005-2006 05 Marchelak
Raport 2005-2006 06 Swietoslawski
Raport 2005-2006 07 Swietoslawski
Raport 2005-2006 08 Muzolf
Raport 2005-2006 09 Brzejszczak, Matysiak
Raport 2005-2006 10 Affelski, Dabal, Machajewski, Ignaczak, Jurkiewicz
Raport 2005-2006 11 Sicinski, Stasiak
Raport 2005-2006 12 Chwalek, Majewski
Raport 2005-2006 13 Swiatkiewicz
Raport 2005-2006 14 Furmanek, Masojc, Piekalski
Raport 2005-2006 15 Furmanek, Masojc
Raport 2005-2006 16 Paruzel
Raport 2005-2006 17 Zygadlo, Kopec-Zygadlo
Raport 2005-2006 18 Kendelewicz, Nowaczyk, Waniek
Raport 2005-2006 19 Dziegielewski, Szczerba, Chudzinska
Raport 2005-2006 20 Czekaj-Zastawny, Zastawny
Raport 2005-2006 21 Roczkalski, Wlodarczak
Raport 2005-2006 22 Rodak, Rodak
Raport 2005-2006 23 Mikulski, Wlodarczak, Wlodarczak
Raport 2005-2006 24 Czopek, Pelisiak
Raport 2005-2006 25 Wawrzyniak, Jaszewska
Raport 2005-2006 26 Kalagate, Jaszewska
Raport 2005-2006 27 Affelski, Dlubakowski

Plany stanowisk archeologicznych w plikach PDF:

Raport 2005-2006 01 Ostasz, Owczarek, ryc. 2, plan zbiorczy
Raport 2005-2006 02 Fudzinski, Fudzinski, ryc. 3, plan stanowiska
Raport 2005-2006 03 Ostasz, ryc. 2, plan stanowiska
Raport 2005-2006 04 Gorzynska, Gorzynski, Majewski, ryc. 3, planigrafia obiektow
Raport 2005-2006 05 Marchelak, ryc. 3, rozmieszczenie i chronologia obiektów
Raport 2005-2006 08 Muzolf, ryc. 3, plan zbiorczy obiektów
Raport 2005-2006 08 Muzolf, ryc. 8, wyznaczone strefy i odsady
Raport 2005-2006 09 Brzejszczak, Matysiak, ryc. 2, plan zbiorczy
Raport 2005-2006 09 Brzejszczak, Matysiak, ryc. 8, plan zbiorczy wykopow
Raport 2005-2006 10 Affelski, Dabal, Machajewski, Ignaczak, Jurkiewicz, ryc. 2, plan zbiorczy
Raport 2005-2006 11Sicinski, Stasiak, ryc. 2, plan zbiorczy
Raport 2005-2006 12 Chwalek, Majewski, ryc. 2, rozplanowanie obiektow
Raport 2005-2006 15 Furmanek, Masojc, ryc. 2, rozplanowanie obiektow osadniczych
Raport 2005-2006 15 Furmanek, Masojc, ryc. 3, rozplanowanie obiektow
Raport 2005-2006 15 Furmanek, Masojc, ryc. 4, rozplanowanie osady KCW
Raport 2005-2006 16 Paruzel, ryc. 11, rozplanowanie obiektow
Raport 2005-2006 17 Zygadlo, Kopec-Zygadlo, ryc. 2, plan fragmentu wykopu
Raport 2005-2006 18 Kendelewicz, Nowaczyk, Waniek, ryc. 2, plan wykopow
Raport 2005-2006 19 Dziegielewski, Szczerba, Chudzinska, ryc. 2, chronologia obiektow
Raport 2005-2006 21 Roczkalski, Wlodarczak, ryc. 3, plan stanowiska
Raport 2005-2006 21 Roczkalski, Wlodarczak, ryc. 4, plan stanowiska
Raport 2005-2006 22 Rodak, Rodak, ryc. 2, obszar stanowiska
Raport 2005-2006 23 Mikulski, Wlodarczak, Wlodarczak, ryc. 2, plan stanowiska
Raport 2005-2006 26 Kalagate, Jaszewska, ryc. 5, plan zbiorczy
Raport 2005-2006 26 Kalagate, Jaszewska, ryc. 18, plan zbiorczy
Raport 2005-2006 27 Affelski, Dlubakowski, ryc. 2, rozplanowanie obiektow