23 maja w MKiDN rozpoczęło się dwudniowe spotkanie Narodowego Instytutu Dziedzictwa dla koordynatorów regionalnych EDD oraz przedstawicieli szlaków kulturowych. Konferencja była doskonałą okazją do zapoznania przedstawicieli szlaków kulturowych z projektem Europejskich Dni Dziedzictwa, które w tym roku odbędą się pod hasłem „Szlaki. Sieci. Połączenia”. W otwarciu spotkania uczestniczyli m.in. Marta Cienkowska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Stefano Dominioni, Dyrektor Europejskiego Instytutu Szlaków Kulturowych oraz dr hab. Katarzyna Zalasińska, Dyrektor Narodowego Instytut Dziedzictwa.

Spotkanie Narodowego Instytutu Dziedzictwa dla koordynatorów regionalnych EDD oraz przedstawicieli szlaków kulturowych rozpoczęło się 23 maja i trwało przez 2 dni.  

Podczas wystąpienia otwierającego wydarzenie, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marta Cienkowska, wskazała, że Europejskie Dni Dziedzictwa, będące wspólną inicjatywą Rady Europy i Unii Europejskiej, są także spotkaniem Europejczyków z ich historią, kulturą i ze sobą nawzajem.

 – Europejskie Dni Dziedzictwa pozwalają nam – Polakom – i wszystkim innym Europejczykom odnaleźć w kulturze elementy wspólne oraz dostrzec bogactwo jej różnorodności. Pomagają w podkreśleniu wspólnych korzeni kultury europejskiej oraz propagowaniu dialogu między narodami Europy – dodała wiceministra kultury.

Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, dr hab. Katarzyna Zalasińska, zaznaczyła, że spotkanie jest wynikiem ustaleń, jakie poczyniono na zeszłorocznym Forum Doradczym Szlaków Kulturowych Rady Europy w Łodzi.

– Zebraliśmy tutaj w jednym miejscu koordynatorów Europejskich Dni Dziedzictwa oraz przedstawicieli szlaków kulturowych, aby połączyć potencjał obu tych grup w promocji dziedzictwa kulturowego. Przez ostatnie lata Europejskie Dni Dziedzictwa łączą corocznie ponad 500 podmiotów, instytucji kulturalnych i oświatowych, stowarzyszeń, pasjonatów dziedzictwa, edukatorów, regionalistów, przewodników turystycznych oraz prywatnych właścicieli obiektów zabytkowych. Średnio odbywa się ponad 1500 wydarzeń w całej Polsce. Jesteśmy przekonani, że w tym roku wiele z nich odbędzie się również na szlakach kulturowych w myśl tegorocznego hasła 32. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa – „Szlaki. Sieci. Połączenia.” – powiedziała dr hab. Katarzyna Zalasińska.

W trakcie pierwszego dnia uczestniczył również Stefano Dominioni, dyrektor Europejskiego Instytutu Szlaków Kulturowych, będącego siedzibą EPA (Poszerzonego Porozumienia Częściowego w sprawie szlaków kulturowych).
Instytucja ta oferuje doradztwo techniczne oraz gromadzi materiały archiwalne. Została powołana w ramach współpracy Rady Europy z Wielkim Księstwem Luksemburga w 1998 r. Jej rolą jest nadzorowanie cyklicznego przeglądu jakości certyfikowanych szlaków kulturowych, ocena aplikacji dotyczących nowych projektów, a także koordynacja współpracy z organizacjami partnerskimi.

Po wystąpieniach otwierających odbyły się prelekcje na temat współpracy koordynatorów Europejskich Dni Dziedzictwa z przedstawicielami szlaków kulturowych. Teresa Mikulska, radca ds. organizacji międzynarodowych w Departamencie Współpracy z Zagranicą MKiDN, podsumowała ubiegłoroczne Forum Szlaków Kulturowych w Łodzi, natomiast Katarzyna Jagodzińska, kierownik Europa Nostra Heritage Hub for Central and Eastern Europe, opowiedziała o Europejskiej Nagrodzie Dziedzictwa.

Następnie zaprezentowano 4 szlaki kulturowe, w tym te certyfikowane przez Radę Europy oraz szlaki krajowe:

• Szlak Zabytków Techniki – Ewa Wojtoń, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu;
• Europejski Szlak Cysterski – Rita Serafin, członek honorowy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Gmin Cysterskich,  członek Rady Szlaku Cysterskiego przy Opacie Prezesie Polskie Kongregacji Cystersów;
• Europejski Szlak Historycznych Uzdrowisk Termalnych – Grzegorz Szczygieł, kierownik Wydziału Promocji, Sportu, Turystyki i Uzdrowiska Urząd Miasta i Gminy Lądek-Zdrój;
• Szlak Kultury Wołoskiej – Agnieszka Pieniążek, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Pro Carpathia, Józef Michałek, wojewoda wołoski.

Pierwszy dzień zakończono spacerem tematycznym po Łazienkach Królewskich, przeprowadzonym przez Pawła Hołubca z Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Następny dzień spotkania rozpoczął się od prelekcji na temat współpracy koordynatorów Europejskich Dni Dziedzictwa z przedstawicielami szlaków kulturowych, w tym przedstawienie EDD z perspektywy Rady Europy oraz dobre praktyki i cele na przyszłość. Poruszone kwestie stanowiły doskonałą okazję do wymiany doświadczeń i pomysłów. Następnie wygłoszono prelekcję na temat nowego projektu „Twórcy Kultury I edycja #Kultura Głuchych. Rola muzeów w dokumentacji niematerialnego dziedzictwa języków migowych i kultury głuchych”. Podczas tego wystąpienia przedstawiono założenia projektu, który ma na celu podniesienie świadomości społecznej na temat bogactwa i różnorodności kultury osób niesłyszących oraz wspieranie ich artystycznych i kulturalnych inicjatyw.

Konferencję zakończyły warsztaty dla dwóch grup – koordynatorów regionalnych EDD oraz szlaków kulturowych. Wspólnie z uczestnikami analizowali najlepsze praktyki i wyzwania stojące za realizacją projektu EDD oraz prowadzeniem działalności danego szlaku. Dzięki intensywnej formie warsztatów każdy z uczestników miał szansę włączyć się w dyskusję oraz zdobyć nowe doświadczenia, które mogą pozytywnie wpłynąć na koordynację projektu i innych inicjatyw kulturowych.

Europejskie Dni Dziedzictwa (#EDD)

Europejskie Dni Dziedzictwa to projekt kulturalny, społeczny i edukacyjny, który co roku gromadzi tysiące uczestników w 48 krajach Europy. Uczestnicy wydarzenia mogą zwiedzić najciekawsze zabytki w swojej okolicy oraz skorzystać z szerokiego wachlarza wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Celem EDD jest promocja dziedzictwa kulturowego pośród lokalnych społeczności oraz podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej, a na uczestników czekają warsztaty, spotkania, rajdy, wystawy, koncerty, pokazy i wiele innych atrakcji, dzięki którym można lepiej poznać historię oraz kulturę lokalną, regionalną i narodową.

Od 2007 r. Narodowy Instytut Dziedzictwa jest ogólnopolskim koordynatorem EDD. Za pośrednictwem 16 koordynatorów w całej Polsce przygotowuje i upowszechnia ofertę organizowanych wydarzeń.

Zapraszamy do udziału w #EDD 2024

Europejskie Dni Dziedzictwa odbywają się co roku we wrześniu, a najwięcej wydarzeń organizowanych jest w 2. i 3. weekend. W 2024 r. obchodzimy 32. edycję #EDD, której hasło brzmi  „Szlaki. Sieci. Połączenia”. Stanowi ono bezpośrednie odwołanie do projektu Szlaków Kulturowych Rady Europy, który został zainicjowany w 1987 r. przez Radę Europy. Inicjatywa promuje przede wszystkim współpracę kulturalną w powiązaniu z rozwojem turystyki.

Polska w 2017 r. podpisała porozumienie i włączyła się w projekt, który obecnie tworzy lista 47 tras, w tym 18 przebiega przez Polskę: m.in. Szlak Hanzy, Szlak Wikingów, Szlak Dziedzictwa Żydowskiego, Via Regia, Szlak Europejskich Cmentarzy, Szlak Cysterski, Szlak Napoleona czy też szlak Europejskich Ogrodów Historycznych. W tworzeniu polskich odcinków szlaków europejskich uczestniczy wiele podmiotów – głównie samorządów miejskich, stowarzyszeń, placówek naukowych i kościołów. Przystąpienie Polski do Poszerzonego Porozumienia Częściowego w sprawie szlaków kulturowych Rady Europy jest odpowiedzią na rosnące zainteresowanie pozyskiwaniem certyfikatów Szlaków Europejskich, a także ustanawianiem nowych. Dzięki członkostwu w tym gremium, Polska wzmacnia partnerskie sieci współpracy w Europie, popularyzuje nasze dziedzictwo kulturowe i historię oraz rozwija turystykę kulturalną w regionach.

Dołącz do grona organizatorów wydarzeń w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa!

Aby zostać organizatorem wydarzeń w ramach EDD, należy wypełnić  FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY znajdujący się na stronie ogólnopolskiego koordynatora wydarzenia. Na stronie edd.nid.pl, znajduje się również baza kontaktów do koordynatorów regionalnych, którzy odpowiedzą szczegółowo na wszystkie pytania instytucji, które zechcą włączyć się do tegorocznej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa.