Projekt TRIQUETRA ma na celu wypracowanie narzędzi do oceny i minimalizowania zagrożeń związanych ze skutkami zmian klimatycznych, które mogą mieć negatywny wpływ na dziedzictwo kulturowe. W ramach projektu organizowane są również spotkania ze społecznościami lokalnymi.
Projekt TRIQUETRA. Toolbox for assessing and mitigating Climate Change risks and natural hazards threatening Cultural Heritage realizowany jest przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, wraz z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz 19 europejskich partnerów.
Możliwe rozwiązania testowane są na ośmiu pilotażowych stanowiskach archeologicznych. Jedno z nich znajduje się na terenie Polski, w Smuszewie (gm. Damasławek, częściowo również w gm. Gołańcz, woj. wielkopolskie), na wschodnim brzegu Jeziora Czeszewskiego. Są to relikty osady obronnej, związanej, podobnie jak osada w nieodległym Biskupinie, z ludnością kultury łużyckiej.
Pozostałe stanowiska projektowe znajdują się na terenie dzisiejszej Grecji, Włoch, Cypru, Szwajcarii i Niemiec (informacje na ich temat można znaleźć tu: https://triquetra-project.eu/pilot-sites/). Celem projektu jest wypracowanie metod do oceny i minimalizowania zagrożeń związanych ze skutkami zmian klimatycznych, które mogą prowadzić do niszczenia dziedzictwa kulturowego w Europie. Jednym z tworzonych narzędzi jest system informatyczny do gromadzenia i analizy danych dotyczących warunków środowiskowych. Umożliwi on identyfikację zagrożeń i podejmowanie decyzji związanych z ochroną dziedzictwa. Do badań i oceny zagrożeń wykorzystywane są najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne i techniki pomiarowe, jak np. sonary wielowiązkowe, drony wyposażone w kamery wielospektralne (rejestrujące promieniowanie w różnych pasmach) oraz skanery LiDAR, fotogrametria podwodna czy modele symulacyjne. W badaniach tych czynny udział biorą specjaliści z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jednym z celów strategicznych projektu TRIQUETRA jest też zwiększanie zaangażowania społecznego oraz świadomości społecznej w zakresie zagrożeń i ochrony dziedzictwa kulturowego jako warunków niezbędnych dla jego zachowania dla przyszłych pokoleń. Kształtowanie świadomości społecznej w tym zakresie oraz tworzenie podstaw dla jego zrównoważonej ochrony są jednymi z priorytetów Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
W imieniu polskich partnerów projektu TRIQETRA, chcielibyśmy podziękować mieszkańcom gminy Damasławek za liczny udział w spotkaniu dotyczącym naszych działań i zaangażowanie w dyskusję. Głównym tematem naszych rozmów były relikty osady obronnej ludności kultury łużyckiej sprzed 2700 lat znajdujące się nad Jeziorem Czeszewskim. Wspólnie zastanawialiśmy się, jaką mają wartość dla osób mieszkających na terenie gminy, jak je chronić i jak mądrze wykorzystać ich potencjał dla lokalnej społeczności. Uczestnicy spotkania zgłaszali również swoje pomysły i potrzeby dotyczące aktywności związanych z dziedzictwem archeologicznym. Niektóre z postulatów uda nam się zrealizować już w czerwcu – będą to pierwsze z wielu planowanych warsztatów archeologicznych. Wiedza i entuzjazm mieszkańców gminy sprawiają, że nie możemy się już doczekać!
Szczególne podziękowania kierujemy w stronę aktywnie wspierających nasze działania Wójta Gminy Damasławek, pana Cypriana Wieczorka, pani Kingi Biniewskiej, autorki albumu i bloga „Smuszewo – ocalić od zapomnienia” oraz dr. Henryka P. Dąbrowskiego, dyrektora Muzeum Archeologicznego w Biskupinie, również obecnych na naszym spotkaniu.
Projekt „TRIQUETRA. Toolbox for assessing and mitigating Climate Change risks and natural hazards threatening Cultural Heritage” finansowany jest z unijnego programu Horyzont Europa w zakresie badań i innowacji na podstawie umowy nr 101094818.
