Już na początku września rozpoczynają się 32. Europejskie Dni Dziedzictwa, w tym roku pod hasłem Szlaki.Sieci.Połączenia. Wydarzenia organizowane w ramach tegorocznej edycji będę się odbywać przez cały miesiąc, ze szczególnym uwzględnieniem dwóch weekendów: 7-8 i 14-15 września. Narodowy Instytut Dziedzictwa pełni rolę ogólnopolskiego koordynatora, a wydarzenia, takie jak warsztaty, prelekcje czy spacery przygotowują liczne instytucje z całego kraju, a także osoby prywatne.
EDD – promocja różnorodności regionalnego dziedzictwa i podkreślenie wspólnych korzeni
Europejskie Dni Dziedzictwa to cykliczny projekt kulturalny, społeczny i edukacyjny o wyjątkowej skali i zasięgu. Co roku we wrześniu, w całej Europie można bezpłatnie zwiedzić najciekawsze zabytki oraz wziąć udział w wydarzeniach przygotowanych z tej okazji przez instytucje, ośrodki kultur, stowarzyszenia i osoby prywatne. W zeszłym roku, w Polsce odbyło się ich prawie 1500. Inicjatywa ma na celu promowanie różnorodności dziedzictwa kulturowego, podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej oraz propagowanie dialogu międzykulturowego. Oprócz obcowania z zabytkami, czasami niedostępnymi na co dzień, EDD to również spotkania z depozytariuszami dziedzictwa niematerialnego i okazja do popularyzowania regionalnych tradycji i zwyczajów.
Wydarzenia w ramach EDD 2024
W ramach EDD organizatorzy przygotowują różnorodne wydarzenia, z których każdy wybierze coś dla siebie. Są one skierowane do różnych grup wiekowych, a wiele z nich jest dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Odbywają się w dużych miastach i w małych miejscowościach, pozwalając dostrzec różnorodność dziedzictwa kulturowego naszego kraju.
W programie EDD znalazły się prelekcje, wystawy i wykłady, np.:
- Prelekcja Wawrzyńca Orlińskiego pt. “Archeologiczne spojrzenie na gminę Serock” w Legionowie
- „Szlaki nieoczywiste. Wędrówki dalekie i bliskie w świecie książek I dokumentów” w Szczecinie
- Miasto przez emigrantów budowane – wykład i wycieczka rowerowa w Zduńskiej Woli
- „TKACTWO/POEZJA 1844/2024: wspólne wątki” – Czytanie historycznej i współczesnej poezji inspirowanej tkackim dziedzictwem regionu w Kamiennej Górze
- “Szlaki.Sieci.Połączenia” – wykłady i wystawy w Bierzwniku
W ofercie wydarzeń EDD są też koncerty i spektakle w zabytkowych przestrzeniach, np.:
- Spektakl Bona na Jazzowo na Zamku w Liwie
- Spektakl “(NIE) Antygona” i wernisaż wystawy “Połączenia” w Pałacu Struga
- Koncert muzyki średniowiecznej: “In via stellae. El Camino” we Wrocławiu
- Koncert kameralny w Filharmonii Opolskiej
- CZEŚĆ każdej PIEŚNI! – występy chórów w Katowicach
Dla tych, którzy chcą przenieść się w czasie, przygotowano rekonstrukcje i inscenizacje historyczne, np.:
- “Rzeczpospolita Przez Wieki”, festiwal historyczny w Supraślu
- Turniej Rycerski o Pierścień Księżnej Danuty nad Hańczą
- Pochód Gwarkowski w Tarnowskich Górach
Okazją do kontaktu z dziedzictwem niematerialnym będą pokazy tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła, takie jak:
- Królewski Festiwal Rzemiosł w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
- Pokaz haftu kurpiowskiego z Puszczy Białej w Broku
- “W sieci nici” – warsztaty tradycyjnego zieloneckiego haftu w Zielonkach
Osoby lubiące spędzać czas aktywnie zapraszamy do uczestnictwa w wycieczkach, spacerach, rajdach rowerowych i grach terenowych, np.:
- „Z Rzymianami po bursztyn i wojowników”. Wycieczka kujawskim odcinkiem szlaku bursztynowego w Gniewkowie
- Rajd rowerowy “Szlakiem Templariuszy” w Dębnie
- Niezłe ziółko – aktywne rodzinne oprowadzanie po Cytadeli Warszawskiej
- Gra terenowa “Rzemieślnicy” – Europejskie Dni Dziedzictwa w Tczewie
- Na krzemiennym szlaku – w Muzeum Archeologicznym i Rezerwacie Krzemionki
- Wałbrzyskie trakty i podziemne ścieżki
Miłośnikom kulinariów proponujemy biesiady i festyny, na których będzie można spróbować regionalnych, tradycyjnych potraw:
- Jarmark Ziemi Kluczborsko-Oleskiej “Miodowo-mleczne smaki”
- CUD MIÓD. Posmakuj darów lata. Szlakiem kaszubskich smaków – kiermasz w Lęborku
- “Święto Owoców” – plenerowy festiwal kultur lokalnych południowej Małopolski w Raciechowicach
- Smaki Podlasia – tradycje kulinarne- Inauguracja EDD 2024 w województwie podlaskim
To tylko ułamek wszystkich wydarzeń zaplanowanych na wrześniowe weekendy, a ich liczba stale rośnie. Szukaj ich na stronie Wydarzenia – Europejskie Dni Dziedzictwa.
32. Edycja Europejskich Dni Dziedzictwa
Tegoroczne hasło Szlaki. Sieci. Połączenia. bezpośrednio odwołuje się do projektu Szlaków Kulturowych Rady Europy, zainicjowanego w 1987 r. przez Radę Europy. Obecnie kontynent przecina 47 tras, a 17 z nich przechodzi przez Polskę.
Narodowy Instytut Dziedzictwa jest ogólnopolskim koordynatorem obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa. Za pośrednictwem 16 koordynatorów regionalnych przygotowuje i upowszechnia ofertę przygotowanych wydarzeń.
NID od lat tworzy w Polsce rozwiązania systemowe łącząc zarządców dziedzictwa o niezwykłej wartości w skali kraju. Jednym z naszych działań jest nadzorowanie w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego procedury wpisu na listę pomników historii. Aktualnie liczy ona 129 zabytków. Ważną siecią są także obiekty zabytkowe wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Temat przewodni tegorocznych EDD daje również możliwość pokazania różnorodności dziedzictwa niematerialnego, w tym zjawisk wpisanych na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.