Misją Narodowego Instytutu Dziedzictwa jest zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń. Opowiadanie młodym ludziom o wartości zabytków, tradycjach czy historii jest bardziej skuteczne, jeśli angażuje, inspiruje i bawi, a to przecież do nich należy i od nich zależy przyszłość dziedzictwa naszego kraju.
NID4TEENS to program nauki o dziedzictwie kulturowym, który jest alternatywną propozycją dla tradycyjnych lekcji. Od ubiegłego roku jest on realizowany pilotażowo przez Oddział Terenowy NID w Krakowie, ale w przyszłości będzie jednym z elementów programu dla szkół, który jest przygotowywany przez Zespół zadaniowy ds. edukacji Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
We współpracy z partnerską szkołą zaplanowano cykl dziesięciu zajęć dla uczniów pierwszej klasy liceum. Każda odsłona ma inny temat, a także w inny sposób, kreatywnie zachęca młodych do aktywnego uczestnictwa w warsztatach. Do tej pory zrealizowano pięć spotkań o tematach takich jak „Narodziny zabytku, czyli czego nas może nauczyć czas?”, „3xP: perspektywa; proporcja; przestrzeń” czy „Naga prawda. O kanonie przedstawienia postaci ludzkiej na przestrzeni wieków?”. Listopadowa edycja prezentowała tradycje i wierzenia związane z życiem pośmiertnym. Z kolei w styczniu uczniowie pochylali się nad zagadnieniem przemian kanonu architektonicznego.
Spotkania z uczniami rozpoczynają się zwykle od części teoretycznej. Wiedzę przekuwa się w praktykę podczas części interaktywnej, przykładowo uczniowie mieli okazję stworzyć podręcznik po różnorodnych dyscyplinach sztuki, brać udział w turnieju inspirowanym „Milionerami” lub debacie oksfordzkiej. Podczas zajęć, których tematem były praktyki i obrzędy związane ze zwyczajami sepulkralnymi, zadaniem było „spakowanie się w zaświaty”, adekwatnie dla poszczególnych cywilizacji i kręgów kulturowych.
Ostatnim etapem zajęć jest wyjście w teren – zwiedzanie muzeów lub spacery architektoniczne, podczas których młodzież często samodzielnie wykonuje zadania. Przykładowo, w Muzeum Narodowym w Krakowie opisywano i analizowano wybrane obrazy czy porównywano dwa dzieła pod względem zastosowanych środków wyrazu określających charakterystyczne cechy kanonu przedstawienia postaci.
Pozytywny odbiór programu NID4TEENS wśród uczniów zachęca do czerpania inspiracji z tego rodzaju interaktywnych zajęć jako doskonałego sposobu na rozwijanie świadomości wartości dziedzictwa kulturowego.