Europejskie Dni Archeologii 2023 już w najbliższy weekend! Z tej okazji w Zamku Królewskim w Warszawie, na zaproszenie Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który jest ogólnopolskim koordynatorem wydarzenia, odbyło się spotkanie prasowe z udziałem warszawskich środowisk archeologicznych.
W najbliższy weekend, już po raz czwarty w Polsce, drzwi muzeów archeologicznych, historycznych i etnograficznych, uniwersytetów i instytutów badawczych zostaną otwarte dla szerokiej publiczności, by pokazać fascynujący świat przeszłości. Europejskie Dni Archeologii (#EDA) to warsztaty, wystawy i prezentacje, które przeniosą nas w świat artefaktów, zabytków archeologicznych i intrygujących historii. W tych dniach z „pierwszej ręki” dowiemy się, jak archeolodzy odkrywają tajemnice przeszłości i jakich technik używają, by odczytać zagadki minionych pokoleń.
Na kilka dni przed „weekendem archeologii” Narodowy Instytut Dziedzictwa zorganizował spotkanie prasowe, w którym wystąpienia otwierające wygłosili: Ziemowit Koźmiński, zastępca dyrektora Zamku Królewskiego w Warszawie, dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Pascal Ratier, międzynarodowy koordynator EDA z Narodowego Instytutu Archeologicznych Badań Ratowniczych (Inrap) w Paryżu oraz organizatorzy Europejskich Dni Archeologii w Warszawie.
Dyrektor NID, dr. hab. Katarzyna Zalasińska przypomniała, dlaczego warto wziąć udział w #EDA:
– Europejskie Dni Archeologii to jedno z ważniejszych wydarzeń, za których organizację w Polsce odpowiada Narodowy Instytut Dziedzictwa. Cieszymy się, że w 2019 roku mogliśmy dołączyć do podobnych instytucji w krajach europejskich. #EDA są dla wszystkich – od pasjonatów historii po rodziny z dziećmi szukające niezapomnianych atrakcji. Już w najbliższy weekend czeka nas niezapomniane doświadczenie, które pozwoli nam odkryć fascynujące aspekty naszej przeszłości. Będziemy mogli osobiście wziąć udział w ekscytujących wykopaliskach, porozmawiać z archeologami czy zobaczyć, na co dzień niedostępne miejsca ich pracy badawczej.
W imieniu prof. dr hab. Wojciecha Fałkowskiego, dyrektora Zamku Królewskiego w Warszawie głos zabrał zastępca dyrektora Ziemowit Koźmiński:
– Podczas Europejskich Dni Archeologii nasi edukatorzy będą prowadzili w ramach Dni Ogrodów Zamku Królewskiego zajęcia edukacyjne odkrywające tajemnice skarpy warszawskiej. Jestem przekonany, że zarówno nasze wnętrza, jak i nasze działania edukacyjne przyczynią się do popularyzacji nauki archeologii.
Pascal Ratier z Narodowego Instytutu Archeologicznych Badań Ratowniczych (Inrap), koordynator Europejskich Dni Archeologii podziękował polskim instytucjom zaangażowanym w organizację #EDA:
– Każdego roku Europejskie Dni Archeologii rosną w siłę. Cieszę się, że ta inicjatywa rozwija się w także w Polsce. W ubiegłym roku pod szyldem #EDA odbyło się ponad tysiąc wydarzeń w całej Europie, z czego niemal sto w Polsce – powiedział Ratier.
W spotkaniu udział wzięli również przedstawiciele instytucji organizujących #EDA: Michał Sobieraj, kierownik Działu Edukacji w Zamku Królewskim w Warszawie, który przedstawił działania edukacyjne z wykorzystaniem archeologii oraz Marcin Wagner z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który zaprosił na piknik archeologiczny na Grodzisku na warszawskim Bródnie.
Uczestnicy spotkania mieli okazję uczestniczyć w spacerze archeologicznym. Zaprezentowany został m.in. wał drewniano-ziemny, najstarszy zabytek Warszawy, oraz inne elementy Zamku, które nierozerwalnie łączą się z jego początkami, wówczas siedziby książąt Mazowieckich, jak i początkami samej Warszawy. Agnieszka Bocheńska, kierownik sekcji archeologii Zamku Królewskiego podkreśliła, że jest to przełomowe odkrycie:
– Wcześniej nie mieliśmy śladów materialnych, mówiących o obronności Zamku. Wał jest świadectwem, że jakiś system obronny istniał. Ze źródeł pisanych wiemy, że w 1369 roku rozpoczęto budowę ceglanych murów miejskich. Prawdopodobnie tę akcję podjęto, żeby zastąpić murowanym wałem wcześniejszy, archaiczny już typ obwarowań.
Współczesna archeologia nie obyłaby się bez nowoczesnej techniki. Jedną z bardzo skutecznych i ciągle rozwijanych metod rozpoznawczych są badania geofizyczne, które na przykładzie użycia magnetometru przedstawił Wiesław Małkowski z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
– Dzięki badaniom geofizycznym, nawet gdy żadne ślady dawnej działalności człowieka nie są widoczne na powierzchni ziemi, możliwe jest wykrycie dawnych zarysów murów czy palenisk – wyjaśnił Wiesław Małkowski.
Spacer zakończyła prelekcja dr hab. prof. UW Huberta Kowalskiego, dyrektora Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego, na temat „Warszawskich skarbów z Wisły”, czyli zabytków zatopionych w jej nurtach, w skutek burzliwych dziejów naszej stolicy.
Europejskie Dni Archeologii to okazja do odkrywania tajemnic przeszłości oraz eksplorowania dziedzictwa kulturowego poprzez różnorodne aktywności i wydarzenia. W tym roku organizatorzy z całej Polski zaplanowali warsztaty, pikniki, gry terenowe, rajdy rowerowe, wystawy, prelekcje i wiele innych ciekawych wydarzeń. Już dziś warto zarezerwować czas, na fascynująca przygodę z archeologią – 16, 17 i 18 czerwca.
Zapraszamy do zapoznania się z wszystkimi wydarzeniami rekomendowanymi przez Narodowy Instytut Dziedzictwa: EDA 2023 – polecane wydarzenia w Polsce.
Spotkanie prasowe promujące dziedzictwo archeologiczne, fot. Tobiasz Bułynko
Spotkanie prasowe promujące dziedzictwo archeologiczne, fot. Tobiasz Bułynko