– Przyszłości nie da się zbudować bez szacunku dla własnej historii i tożsamości – powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński. W Warszawie odbył się kongres podsumowujący wydarzenia związane z 100. rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
W dniach 11–12 stycznia w Warszawie odbył się kongres podsumowujący obchody stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości. Jubileusz był również motywem przewodnim czterech ostatnich Europejskich Dni Dziedzictwa, których koordynatorem krajowym jest Narodowy Instytut Dziedzictwa. Tylko w minionym roku odbyło się w ramach EDD ponad 1200 wydarzeń o charakterze artystycznym i naukowym, w których uczestniczyło przeszło 200 tysięcy osób.
Kongres stał się okazją do podjęcia próby wyznaczenia kierunków działań edukacyjnych i popularyzatorskich włączających Polaków we wspólne świętowanie ważnych rocznic i wydarzeń historycznych. Była to także okazja do dyskusji o potrzebach i pomysłach na nowoczesną i odpowiadającą na zapotrzebowanie społeczne ofertę kulturalno-edukacyjną dla mieszkańców Polski.
– Odcięcie się od własnej historii jest trudne do zrozumienia, gdy patrzymy na kwestię potrzeb i interesów narodowych (…) Nasza przyszłość bez przeszłości nie ma żadnych szans. Wiemy, że przyszłości nie da się zbudować bez szacunku dla własnej historii i tożsamości – powiedział otwierając „Kongres Niepodległa!”, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński.
Spotkanie w gronie ekspertów ze świata kultury, edukacji oraz przedstawicieli władz centralnych i samorządowych pozwoliło na skonfrontowanie różnych wizji i propozycji dotyczących promocji Polski i polskiej kultury za granicą. Wśród uczestników debat nie zabrakło osób odpowiedzialnych za kreowanie polityki kulturalnej i kierunków jej finansowania na poziomie ogólnopolskim, regionalnym i lokalnym, a także specjalistów i praktyków, na co dzień zajmujących się realizacją projektów i wydarzeń włączających Polaków we wspólne świętowanie. Do udziału w dyskusjach, organizator wydarzenia – Biuro Programu „Niepodległa” – zaprosił m.in. przedstawicieli władz centralnych i samorządowych, państwowych i samorządowych instytucji kultury, organizacji pozarządowych, naukowców, mecenasów kultury oraz media.
W jednym z paneli, który był poświęcony tematowi współpracy międzyinstytucjonalnej i międzysektorowej na rzecz wsparcia przedsięwzięć kulturalnych i dziedzictwa narodowego, udział wzięła Maria Badeńska-Stapp, koordynator Centrum Kompetencji ds. Rewitalizacji, Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
W ramach „Kongresu Niepodległa!” w strefie wystawowej, na stoisku Narodowego Instytutu Dziedzictwa, prezentowane były najnowsze wydawnictwa NID oraz obiekty wpisane przez Prezydenta RP na listę Pomników Historii, czyli zabytków nieruchomych o szczególnym znaczeniu dla kultury.
W 2016 r., z okazji zbliżającego się jubileuszu stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę, w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego zrodziła się inicjatywa poszerzenia listy Pomników Historii do stu obiektów. Procedurę uznawania za Pomnik Historii prowadzi Narodowy Instytut Dziedzictwa. W ciągu tych dwóch lat NID przygotował 46 kompletnych dokumentacji obiektów, które umożliwiły wpisanie ich na tę prestiżową listę. Dotychczas za Pomniki Historii uznano 119 zabytków – lista jest otwarta. Wśród wyróżnionych obiektów znalazły nich m.in. zespół kolegiaty w Wiślicy, Zamość – historyczny zespół miasta w zasięgu obwarowań z XIX wieku czy XIX-wieczna osada fabryczna w Żyrardowie.
